Van gen naar ziekte; pseudoxanthoma elasticum en het ABCC6-gen

- Pseudoxanthoma elasticum (PXE) is a hereditary disease of the connective tissue characterized by progressive dystrophic mineralization of elastic fibres. PXE patients have skin lesions, may experience loss of visual acuity and cardiovascular complications. The inheritance pattern of PXE is almost always autosomal recessive. In less than 2 of the families, PXE may be inherited in an autosomal dominant fashion. PXE is caused by mutations in the ABCC6 (MRP6) gene. The R1141X mutation is by far the most common mutation; it has been identified in 19 patients, or 30 of all PXE-patients in the Netherlands. The molecular pathology of PXE is complicated by yet unknown factors causing a variable clinical expression of the disease. In 80 of the 110 PXE patients the authors studied, at least one ABCC6 mutation was found. Molecular diagnostics of PXE is especially useful to confirm the clinical diagnosis.

Inleiding

de ziekte

Pseudoxanthoma elasticum (PXE) is een zeldzame erfelijke aandoening van het zachte bindweefsel. Bij PXE-patiënten treden verkalking en fragmentatie van de elastische vezels op in onder meer de huid, in de membraan van Bruch in het netvlies, en in het cardiovasculaire systeem en het maag-darmstelsel.1 Er kunnen papels van het mondslijmvlies ontstaan, vooral in de mondhoekplooien, en in de buigplooien van de ellebogen, de nek, de oksels en de liezen kan er overtollige of abnormale huid zijn.

De eerste verschijnselen van PXE die vaak worden opgemerkt, zijn karakteristieke gelige verdikkingen van de huid. Deze huidafwijkingen verschijnen meestal eerst lateraal in de hals en later in andere buigplooien (liezen, knieholten). Door verlies van elasticiteit kunnen in een later stadium overtollige huidplooien ontstaan (figuur 1). De diagnose ‘PXE’ kan worden bevestigd door een calciumspecifieke Von Kossa-kleuring van een biopt uit een aangedaan huidgedeelte (figuur 2)…