Van gen naar ziekte; het nagel-patellasyndroom en het LMX1B-gen

- Nail-patella syndrome (NPS) is an autosomal dominant hereditary disorder characterised by nail dysplasia, patellar apoplasia/hypoplasia, iliac horns, elbow dysplasia, and frequently primary open angle glaucoma and progressive nephropathy. The gene underlying NPS, LMX1B on chromosome 9q34.1, is a transcription factor involved in the normal dorsoventral patterning of the limb and normal development of the glomerular basement membrane in the kidney. Recent studies suggest a role for LMX1B in the regulation of collagen IV expression and in the transcriptional regulation of podocyte specification and differentiation. At present, no evidence for a correlation between the presence and severity of the clinical anomalies and the LMX1B genotype has been found.

Inleiding

de ziekte

Het nagel-patellasyndroom (NPS; Mendelian Inheritance in Man, nummer 1612001, www.ncbi.nlm.nih.gov/omim/searchomim.html) is een autosomaal dominant overervende aandoening, gekenmerkt door dysplasie van de nagels, skeletafwijkingen, waaronder patella-aplasie of -hypoplasie, en frequent openkamerhoekglaucoom en nefropathie.

Essentiële bevindingen voor het stellen van de klinische diagnose ‘NPS’ zijn de kenmerkende afwijkingen van de dorsale structuren van de ledematen: nageldysplasie en patella-aplasie of -hypoplasie. Karakteristiek voor NPS zijn de triangulaire lunulae van de nagels (figuur 1a). Daarnaast hangt NPS samen met anonychia, hemianonychia (zie figuur 1b), groeven in de lengterichting van de nagels en gespleten nagels. De ernst van de afwijkingen van de vingernagels neemt in de anterieur-posterieure richting (van duim naar pink) af. Bij de meerderheid van de patiënten komen opvallend kleine patellae voor en in een minderheid van de gevallen zijn de patellae beiderzijds afwezig. Pathognomonisch voor NPS zijn de zogenaamde ‘bekkenhoorntjes’ (‘iliac horns’), die reeds vanaf de…