Valproïnezuur wordt vaak voorgeschreven voor verschillende epilepsiesyndromen en voor bipolaire stoornissen. Minder bekend is dat dit geneesmiddel bij toxische plasmaspiegels neurologische symptomen kan veroorzaken. Wij beschrijven een casus van een valproïnezuurintoxicatie door een verhoogde ongebonden (vrije) fractie van dit geneesmiddel. De intoxicatie was ontstaan bij een therapeutische totale plasmaspiegel, waarbij alleen de ongebonden fractie van het geneesmiddel verhoogd was door hypoalbuminemie en een nierfunctiestoornis bij een systemische ziekte.
Samenvatting
Achtergrond
Valproïnezuur wordt vaak voorgeschreven voor de behandeling van epilepsie of een bipolaire stoornis. Doordat alleen de ongebonden fractie van geneesmiddelen farmacologisch actief is, kan een verhoging van deze fractie bij sommige sterk eiwitgebonden psychofarmaca, zoals valproïnezuur en fenytoïne, leiden tot ernstige toxiciteit.
Casus
Een 65-jarige man met een bipolaire stoornis type I ontwikkelde verschillende neurologische symptomen, waaronder traagheid, krachtsverlies, moeite met lopen en mictiestoornissen, nadat zijn stemmingsstabilisator was omgezet naar valproïnezuur. Omdat de totale valproïnezuurplasmaspiegels binnen de therapeutische breedte vielen, werd deze geneesmiddelintoxicatie in eerste instantie niet herkend. Later bleek dat de ongebonden (vrije) fractie van valproïnezuur verhoogd was, door hypoalbuminemie en een nierfunctiestoornis.
Conclusie
De mogelijkheid van een geneesmiddelintoxicatie moet altijd worden overwogen bij patiënten met neurologische verschijnselen die sterk eiwitgebonden psychofarmaca gebruiken, zelfs als de totale plasmaspiegel binnen de therapeutische breedte valt.
Reacties