Vaatcomplicaties bij diabetes mellitus: de rol van disfunctie van het endotheel

Nefropathie, proliferatieve retinopathie en atherosclerotische hart- en vaatziekten zijn belangrijke complicaties van diabetes mellitus, omdat ze vaak voorkomen en gepaard gaan met een aanzienlijke kans op invaliditeit en overlijden. Uit epidemiologisch onderzoek, zowel in de VS als in Europa, is gebleken dat deze complicaties opvallend vaak samengaan. Deze bevinding heeft geleid tot de gedachte dat een gemeenschappelijk mechanisme ten grondslag ligt aan diabetische microangiopathie, met als uitingsvormen nefropathie en proliferatieve retinopathie, en macroangiopathie (atherosclerose). Disfunctie van het vaatendotheel speelt bij dit mechanisme waarschijnlijk een belangrijke rol.1 In dit overzicht vatten wij recente onderzoeksgegevens op dit terrein samen en bespreken wij de betekenis voor de klinische praktijk.

Wat is endotheeldisfunctie?

Het vaatendotheel kan men het best beschouwen als een diffuus ‘orgaan’ met uitgebreide regelfuncties. Het vervult een sleutelrol bij de regulatie van (a) de doorlaatbaarheid van bloedvaten voor macromoleculen en leukocyten, (b) de contractie en de deling van gladde-spiercellen in…