Twee patiënten met een mitochondriale myopathie

- A 23-year-old woman and a 13-year-old boy were diagnosed with mitochondrial respiratory chain disease. The woman had muscle pain, fatigue and bilateral ophthalmoplegia – symptoms consistent with Kearns-Sayre syndrome. The boy had aspecific symptoms; eventually, reduced activity of complex I was found to be the cause of the mitochondrial respiratory chain disease in the boy and his mother, who had suffered from unexplained fatigue and muscle pain for 15 years. Mitochondrial diseases often involve several organ systems. Diagnosis can be difficult, because laboratory tests such as serum and urinary lactate and creatine kinase have low sensitivity and specificity. Biochemical assessment of muscle biopsy can reveal reduced oxidation ATP synthesis and sometimes specific abnormalities in individual protein complexes. DNA analysis may be helpful in demonstrating mitochondrial or nuclear mutations or deletions. The goal of treatment is to increase mitochondrial ATP production, improve clinical symptoms and enhance stamina. Replacement of the following substances (also referred to as cofactors) may be attempted: co-enzyme Q10, antioxidants (lipoic acid, vitamins C and E), riboflavin, thiamine, creatine and carnitine. Evidence regarding the optimal treatment approach is lacking; one usually has to rely on observing effects in the individual patient.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:2298-301

Samenvatting

Bij 2 patiënten, een vrouw van 23 en een jongen van 13 jaar, stelden wij een stoornis van de mitochondriale energiestofwisseling vast. De vrouw had klachten over spierpijn, vermoeidheid en bilaterale oftalmoplegie, kenmerkend voor het syndroom van Kearns-Sayre. De jongen had een aspecifiek klachtenpatroon, waarbij vermoeidheid, spierpijn en spierzwakte op de voorgrond stonden. Uiteindelijk toonden wij bij hem een mitochondriale complex I-deficiëntie aan, en dat deden wij ook bij zijn moeder, die al 15 jaar leed aan onverklaarde vermoeidheid en spierpijn. Bij mitochondriale ziekten zijn meestal meerdere organen betrokken. De diagnostiek is complex, omdat eenvoudige laboratoriumtests als bepaling van de serum- en de urinelactaatconcentratie en het creatinekinasegehalte een lage sensitiviteit en specificiteit kennen. Het biochemisch onderzoek van een spierbiopt toont een verlaagde ATP-synthese en vaak afwijkingen in de individuele mitochondriale eiwitcomplexen. Door middel van DNA-analyse kan men gendefecten van mitochondriaal en nucleair DNA opsporen. De therapie heeft tot doel de mitochondriale ATP-productie te verhogen, de klinische symptomen te verminderen en de inspanningscapaciteit te verbeteren. De volgende stoffen (ook wel ‘cofactoren’ genoemd) kan men trachten te suppleren: co-enzym Q10, antioxidantia (liponzuur, vitamine C en E), riboflavine, thiamine, creatine en carnitine. Een bewijs voor de beste behandeling ontbreekt en meestal gaat men af op het effect bij de individuele patiënt.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:2298-301