Trechter van Verdunning

In 2019 moest de langwerkende insuline Lantus omgezet worden naar Abasaglar van de verzekeraars. In 2023 bepaalde CZ dat alleen nog Lantus wordt vergoed en moeten de diabetespatiënten weer van de Abasaglar af. Dit gejojo getuigt niet van respect voor de betrokken zorgverleners en patiënten. Zo ging het ook met VGZ en de hormoonhoudende spiraal. De goedkopere, maar bewerkelijker bij het inbrengen, kreeg de voorkeur. Om over de levering van urinekatheters bij palliatieve spoed nog maar te zwijgen. Goedkoper inkopen, maar niet op tijd bij de patiënt afleveren is ronduit schadelijk.

Nu heb ik niets tegen rationele omzettingen als dat zonder kwaliteitsverlies kan. Ik heb er iets op tegen als de omzetting alleen een financiële grondslag kent en zonder overleg wordt ingevoerd. Het is die arrogantie waarom verzekeraars worden gewantrouwd. Het is gratis bier voor de verzekeraar, de rekening ligt bij een ander. De apotheker, de diabetesverpleegkundige, de medisch-specialist en huisarts betalen in ieder geval de rekening. De tijd die door hen geïnvesteerd moet worden in uitleg en training wordt nergens opgeteld in de ogenschijnlijke besparing.

‘De besluitvorming over beleid moet veel neutraler’

Er moet veel neutraler besloten worden over noodzaak, werkzaamheid en doelmatigheid bij de verandering van staand beleid. Bij de start van het programma ‘Ontregel de Zorg’ hebben we de ‘Trechter van Verdunning’ geïntroduceerd. Elke maatregel moet door deze ‘trechter’ en door de gezamenlijke betrokken partijen worden beoordeeld: is de maatregel noodzakelijk? Met andere woorden: wat gaat er mis als we niet tot invoer overgaan? Als de noodzaak is aangetoond dan is de vraag: is het werkzaam? Wat is het beoogde effect en is dat aantoonbaar? Bij twee keer ‘ja’ komt de doelmatigheidsvraag: wegen alle kosten op tegen de baten? Dus inclusief de kosten die gemaakt moeten worden voor een succesvolle introductie, niet alleen de eenmalige, maar ook voor bijvoorbeeld de administratie die blijvend kan toenemen.

Zorgprofessionals vragen uit alle hoeken en gaten om waardering voor hun vakmanschap. Dat houdt ze naar alle waarschijnlijkheid ook beter binnenboord. Het gebruikmaken van de ‘trechter’ – waar de input van professionals even zwaar wordt gewaardeerd als die van verzekeraars – zou de discussie over de invoer van nieuwe middelen of maatregelen enorm goed kunnen doen. Het publiceren van de uitkomsten, door bijvoorbeeld het Zorginstituut, zorgt ervoor dat iedereen over de weging kan meelezen. Stap uit je eigen waarheid en leg die naast de waarheid van de ander. Want alleen samen krijgen we de irritaties onder controle…