Transdermale opioïdtoediening: de pijnpleister

– A new method of administration of an opioid was recently registered: fentanyl transdermal (brand name: Durogesic), intended particularly for the indication range ‘pain in cancer’.

– Fentanyl is lipid-soluble so that deposition in the skin takes place and the biological half-life is approximately 20 hours after removal of the plaster.

– It is safe to start on a basis of an equianalgetic conversion of 100:1 in relation to oral morphine, although this may entail some risk of fentanyl underdosage.

– The dose adjustement time is 12-24 hours before a constant fentanyl level is reached; therefore, after attaching the first sticking plaster, the original morphine dose should be continued for another 12 hours. In addition, the patient may, if necessary, be given supplementary morphine preferably as a short-acting drug.

– There seems to be no clear indication for transdermal fentanyl either in neuropathic pain or in chronic benign pain.

Samenvatting

– Onlangs is een nieuwe toedieningswijze van een opioïd geregistreerd: fentanyl transdermaal (merknaam: Durogesic), vooral voor het indicatiegebied ‘pijn bij kanker’.

– Fentanyl is oplosbaar in vet, waardoor depotvorming in de huid plaatsvindt en de biologische halfwaardetijd circa 20 h bedraagt na verwijdering van de pleister.

– Het is veilig om te starten op basis van een equianalgetische conversie van 100:1 ten opzichte van morfine oraal; daarbij is er niettemin een behoorlijke kans op onderdosering met fentanyl.

– De insteltijd is 12-24 h tot een constante spiegel van fentanyl bereikt is; daarom dient men na opplakken van de eerste pleister de oorspronkelijke dosis morfine nog in ieder geval 12 h voort te zetten. De patiënt kan daarnaast aanvankelijk zo nodig nog aanvullend morfine in een preparaat met vertraagde afgifte gebruiken.

– Zowel bij neuropathische pijn als bij chronisch benigne pijn is fentanyl transdermaal niet aangewezen.