Waarom dit onderzoek?
Massaal bloedverlies is een belangrijke doodsoorzaak na trauma. Tranexaminezuur remt de fibrinolyse en voorkomt mogelijk sterfte als gevolg van bloeding bij ernstig trauma. De zeer grote CRASH-2-studie toonde reeds een klein maar relevant voordeel in ‘all cause’ mortaliteit door toediening van tranexaminezuur bij traumapatiënten.1
Onderzoeksvraag
Wat…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:A3561
Vakgebied
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG
Tranexaminezuur bij traumapatiënt in de derde wereld
De CRASH-2 studie is een grote studie die uitgevoerd werd door het tropeninstituut in Londen onder 20.000 patiënten in de derde wereld. De uitkomsten van een dergelijk onderzoek kunnen niet zonder meer overgenomen worden in Nederland of een ander westers land [1].
Het advies om tranexaminezuur een duidelijke plaats te geven in transfusieprotocollen bij patiënten met massaal bloedverlies in Nederland verdient daarom wat nuancering. Allereerst is de mortaliteit van traumapatiënten in de derde wereld veel hoger. In deze studie was dat rond de 15%, ondanks het feit dat in deze studie minder ernstige traumapatiënten werden gerandomiseerd dan in andere studies [2,3]. Verder is de gemiddelde leeftijd van traumapatiënten hoger in de ontwikkelde landen. Daarmee is het risico verhoogd dat tranexaminezuur negatieve bijwerkingen zal vertonen [4].
De Crash-2 studie laat zien dat het toedienen van tranexaminezuur alleen effectief is indien het binnen drie uur na het trauma wordt gedaan. Bij een latere toediening is het minder effectief en kan zelfs een verhoogde kans op mortaliteit door verbloeding geven [5]. Deze strikte ‘window of opportunity’ maakt de kans dat het middel succesvol geimplementeerd kan worden in derde wereld landen minder groot vanwege de logistieke beperkingen. In een land als Nederland zou het echter wel degelijk haalbaar zijn door onze organisatie met de traumahelicopters en ambulancediensten. Daarvoor moet wel eerst nog een studie laten zien dat het middel ook veilig en effectief is bij onze traumapatiënten.
Dr Jan Paul M Frölke, chirurg UMC St Radboud Nijmegen
Dr Karin AH Kaasjager, internist Ziekenhuis Rijnstate Arnhem
Referenties
1 CRASH-2 trial collaborators. Effects of tranexamic acid on death, vascular occlusive events and blood transfusion in trauma patients with significant haemorrhage (CRASH-2): a randomised placebo-controlled trial. Lancet. 2010;376:23-32
2 Mitra B, Fitzgerald M, Cameron PA, Gruen RL. Lancet. 2010;376:1049; author reply 1050-1
3 Yeguiayan JM, Rosencher N, Vivien B. Early tranexamic acid in trauma patients. Lancet. 2011;378:27-8; author reply 28
4 Yeguiayan JM, Rosencher N, Freysz M. Tranexamix acid for trauma. Lancet. 2010;376:1050; author reply 1050-1
5 CRASH-2 trial collaborators. The importance of early treatment with tranexamic acid in bleeding trauma patients: an exploratory analysis of the CRASH-2 randomised controlled trial. Lancet. 2011;377:1096-101
Tranexaminezuur bij traumapatiënten (antwoord auteurs)
Wij danken de collega’s Frölke en Kaasjager hartelijk voor hun reactie op ons artikel waarin zij oproepen tot nader onderzoek voordat tranexaminezuur bij Nederlandse traumapatiënten kan worden toegepast.
De nuancering die zij aanbrengen doet onzes inziens geen afbreuk aan het aanzienlijke behandeleffect van tranexaminezuur; een goedkoop (want generiek) en eenvoudig toe te dienen middel. Het onderzoek vond weliswaar vooral (dus niet uitsluitend) in niet-westerse landen plaats maar ook dat vormt geen reden de bevindingen af te zwakken. Tijdens het International Symposium on Critical Bleeding 5-6 oktober jl. in Kopenhagen presenteerde de eerste auteur van de studie, Ian Roberts, een subanalyse per continent/regio. Die liet zien dat het behandeleffect in alle regio’s (Afrika, Azië, Zuid-Amerika, Europa/Noord-Amerika) vergelijkbaar was. Ook het exacte werkingsmechanisme van tranexaminezuur bij traumapatiënten mag dan misschien nog niet volledig opgehelderd zijn, er is geen reden om te twijfelen aan de werkzaamheid van het middel.
In de Nederlandse setting, met een uitstekende prehospitale traumazorg, moet toediening binnen 3 uur na het trauma zeker haalbaar zijn, bijvoorbeeld door de helikopter-MMT’s en/of ambulances met tranexaminezuur uit te rusten.
Kortom, we hebben de beschikking over een goedkoop en effectief middel dat levens kan redden bij ernstig gewonde traumapatiënten. We moeten dus vooral niet gaan vertragen en onnodige barrières opwerpen voor de implementatie. Integendeel: tranexaminezuur moet zo snel mogelijk protocollair gaan worden toegepast bij traumapatiënten met een verdenking op ernstig bloedverlies.
J.C. Goslings
C.A.Christiaans
M. Levi
AMC Amsterdam