Topicale immunosuppressiva zoals tacrolimus en pimecrolimus bij de behandeling van constitutioneel eczeem

- Atopic dermatitis is a chronic inflammatory skin disease with a relapsing course. Topical corticosteroids are the usual treatment of atopic dermatitis. Long-term use of topical corticosteroids may lead to local side effects, such as skin atrophy, and systemic side effects, such as induction of hypothalamus-pituitary-adrenal axis suppression.

- Tacrolimus and pimecrolimus are new topical immunosuppressive drugs known as topical immunomodulators (TIMs).

- Clinical efficacy of these drugs has been demonstrated in various long- and short-term placebo-controlled studies.

- The efficacy of tacrolimus is comparable to a class 2 dermatocorticosteroid and the efficacy of pimecrolimus is comparable to a class 1 dermatocorticosteroid.

- A major advantage of the use of TIMs is that they do not result in skin atrophy. Tacrolimus may cause local irritation, which mostly disappears after 2 weeks.

- Little is known about the long-term safety of TIMs.

- It is expected that TIMs will have an important role in the treatment of mild to moderate atopic dermatitis. Combined treatment with dermatocorticosteroids and TIMs needs further investigation.

- For patients with severe atopic dermatitis, the addition of TIMs to oral immunosuppressive drugs, such as cyclosporin, may allow for dose reductions of oral medication.

Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:1096-100

Samenvatting

- Constitutioneel of atopisch eczeem is een chronische ontstekingsziekte van de huid, die verloopt met exacerbaties en remissies. Lokale corticosteroïden vormen de gebruikelijke behandeling. Langdurig gebruik kan leiden tot lokale bijwerkingen, zoals huidatrofie en systemische bijwerkingen in de vorm van onderdrukking van de hypofyse-bijnierschorsas.

- Tacrolimus en pimecrolimus zijn 2 nieuwe lokale immunosuppressieve geneesmiddelen: topicale immunomodulerende middelen (TIM’s).

- De klinische effectiviteit van deze middelen is aangetoond in diverse placebogecontroleerde korte- en langetermijnstudies.

- Qua effectiviteit kan tacrolimus vergeleken worden met klasse-2- en pimecrolimus met klasse-1-dermatocorticosteroïden.

- Het grote voordeel van de TIM’s is dat het gebruik niet leidt tot huidatrofie. Gebruik van tacrolimus kan lijden tot lokale irritatie; meestal is die na 2 weken voorbij.

- Er is momenteel nog weinig bekend over langetermijnbijwerkingen van TIM-therapie.

- De verwachting is dat de TIM’s een belangrijke plaats zullen innemen bij de behandeling van licht tot matig ernstig eczeem. Er is nader onderzoek noodzakelijk naar combinatiebehandeling met dermatocorticosteroïden.

- Voor een eventuele rol van de TIM’s bij patiënten met ernstig constitutioneel eczeem, bij wie gebruik van orale immunosuppressiva zoals ciclosporine geïndiceerd is, zou het toevoegen van TIM’s mogelijk kunnen leiden tot een dosisreductie van de orale therapie.

Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:1096-100