Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar
Een vinger aan de pols van de volksgezondheid

Syndroomsurveillance*

Klinische praktijk
Liselotte van Asten
Ewout B. Fanoy
Mariëtte Hooiveld
Marion P.G. Koopmans
Mirjam E.E. Kretzschmar
Werkgroep inventarisatie syndroomsurveillance
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:A7415
Abstract
Abstract
Sluiten
Syndromic surveillance: a finger on the pulse of public health

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

  • Syndromic surveillance is a monitoring methodology in which data from disease indicators are collected and interpreted as quickly as possible (in real time) to get an impression of the current morbidity in the population.

  • In this case ‘syndrome’ means: behavior, signs and symptoms that may be indicative of an infection, without a proven pathogen, or incidents such as an environmental disaster.

  • Syndromic surveillance has gained momentum in response to various international infectious disease threats, including the outbreak of severe acute respiratory syndrome (SARS) in 2003.

  • In several European countries, syndromic surveillance has been used to monitor the impact of outbreaks or natural disasters and the health of visitors of mass events.

  • Following the outbreak of an infectious disease, syndromic surveillance can be reassuring in the absence of an epidemic.

  • Insight into burden of disease can provide guidance in adjusting care capacity to need.

  • Several syndromic surveillance systems and pilot studies have been set up recently in the Netherlands. The costs, benefits and their best application should be evaluated in the near future.

Samenvatting

  • Syndroomsurveillance is een monitoringsmethode waarbij gegevens van ziekte-indicatoren zo snel mogelijk worden verzameld en geïnterpreteerd (‘realtime’) om een indruk te krijgen van de actuele morbiditeit in de populatie.

  • ‘Syndroom’ betekent hier: gedrag, symptomen of ziektebeelden die kunnen passen bij infecties – zonder dat een verwekker is aangetoond – of bij incidenten zoals een milieuramp.

  • Syndroomsurveillance is in een stroomversnelling gekomen als reactie op verschillende internationale infectieziektedreigingen, waaronder ‘severe acute respiratory syndrome’ (SARS) in 2003.

  • In diverse Europese landen is syndroomsurveillance gebruikt om de impact van uitbraken of natuurrampen te volgen en de gezondheid van bezoekers van massa-evenementen te monitoren.

  • Syndroomsurveillance kan tijdens een uitbraak van een infectieziekte of een (milieu)incident geruststellend werken wanneer er nauwelijks sprake is van epidemische ziekteverheffing.

  • Inzicht in de ziektelast kan helpen de zorgcapaciteit af te stemmen op de behoefte.

  • Er zijn recent in Nederland diverse syndroomsurveillancesystemen opgezet; de kosten, baten en beste toepassing daarvan moeten in de nabije toekomst worden beoordeeld.

Artikelinformatie

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:A7415
Vakgebied
Microbiologie
Huisartsgeneeskunde
Publieke gezondheidszorg
Auteursinformatie

*Dit artikel is een bewerking van het hoofdstuk ‘Mogelijkheden van syndroomsurveillance’, in: Bijkerk P, van der Plas SM, van Asten L, et al. Staat van Infectieziekten in Nederland 2011. (Bilthoven: RIVM; 2012).

**De leden van de Werkgroep inventarisatie syndroomsurveillance worden aan het eind van dit artikel genoemd.

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Centrum Infectieziektebestrijding, Bilthoven.

Centrum Epidemiologie en Surveillance: dr. ir.L. van Asten, epidemioloog; drs. E.B. Fanoy, arts maatschappij en gezondheid (tevens: GGD regio Utrecht, Zeist); dr. M.E.E. Kretzschmar, wiskundig modelleur.

Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg NIVEL, Utrecht:

dr. ir. M. Hooiveld, epidemioloog.

Contact dr. L. van Asten (Liselotte.van.asten@rivm.nl)

Verantwoording

Liselotte van Asten en Ewout B. Fanoy hebben gelijkwaardig bijgedragen aan dit artikel en zijn daarom gedeeld eerste auteurs.
De Werkgroep inventarisatie syndroomsurveillance bestaat naast de auteurs uit de volgende personen: Remko Enserink, MSc (RIVM), drs. Sandra de Jong, arts M&G (GGD Zuid-Holland Zuid, Dordrecht), Carl Koppeschaar (Science in Action), Chantal Reusken (ErasmusMC), dr. Jim E. van Steenbergen (RIVM, LUMC) , dr. Marie-José Veldman-Ariesen (RIVM), drs. Linda A. van Wuyckhuise (Gezondheidsdienst voor Dieren, Deventer), dipl.-geogr. Alexandra Ziemann (Universiteit Maastricht), dr. ir. C.C.(Kees) van den Wijngaard (RIVM) en ing. Paul Bijkerk (RIVM).
Belangenconflict en financiële ondersteuning: de auteurs hebben verklaard dat zij voor dit artikel geen financiële ondersteuning hebben ontvangen en dat er geen sprake van belangenverstrengeling is. Van de werkgroepleden ontving J.E. van Steenbergen financiële ondersteuning van ZonMw; C. Koppeschaar heeft een aandeel in het copyright van diverse surveillanceprojecten en ontving financiering van het Europese 7e Kaderprogramma en van Pfizer.
Aanvaard op 5 april 2014

Auteur Belangenverstrengeling
Liselotte van Asten ICMJE-formulier
Ewout B. Fanoy ICMJE-formulier
Mariëtte Hooiveld ICMJE-formulier
Marion P.G. Koopmans ICMJE-formulier
Mirjam E.E. Kretzschmar ICMJE-formulier
Werkgroep inventarisatie syndroomsurveillance Niet beschikbaar
Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Public Health
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties