Stoppen met roken: zwaarder maar gezonder

Een gevreesd nadeel van het stoppen met roken is een verhoogd risico op gewichtstoename, met als gevolg daarvan een verhoogd risico op diabetes mellitus type 2 en hart-vaatziekten. Hoewel het risico op diabetes inderdaad initieel toeneemt als mensen stoppen met roken, zeker als ze meer dan 5 kg aankomen, weegt dat nadeel niet op tegen de gezondheidsvoordelen van het stoppen met roken op de langere termijn: een lager risico op sterfte door hart-vaatziekten en op totale sterfte.

Dit blijkt uit een gezamenlijke analyse van gegevens van 3 grote Amerikaanse cohortstudies (‘Nurses’ health study’, ‘Nurses’ health study II’ en ‘Health professionals follow-up study’), uitgevoerd door Yang Hu en collega’s uit Boston en Shanghai ( N Engl J Med. 2018;379:623 ).

Van de 162.807 deelnemers (gemiddelde leeftijd: 55 jaar) hadden er 12.384 na een gemiddelde follow-upduur van 19,6 jaar diabetes gekregen. Vergeleken met huidige rokers, hadden deelnemers die recent gestopt waren met roken een statistisch significant verhoogd (hazardratio (HR): 1,22; 95%-BI: 1,12-1,32) en deelnemers die nooit gerookt hadden een statistisch significant verlaagd (HR: 0,72; 95%-BI: 0,68-0,76) risico op diabetes. De relatie tussen het stoppen met roken en het risico op diabetes was echter verschillend tussen subgroepen die verschilden in de mate van gewichtstoename: vergeleken met huidige rokers, hadden deelnemers die recent gestopt waren met roken en die 5,1-10 kg (HR: 1,36; 95%-BI: 1,16-1,58) of > 10 kg (HR: 1,59; 95%-BI: 1,36-1,85) in gewicht aangekomen waren een statistisch significant verhoogd risico op diabetes; voor deelnemers die recent gestopt waren met roken en die niet of slechts 0,1-5 kg in gewicht waren aangekomen was dit risico niet statistisch significant verhoogd ten opzichte van huidige rokers. Het risico op diabetes piekte 5-7 jaar nadat deelnemers gestopt waren met roken; pas na 15 jaar was het risico op diabetes lager voor deelnemers die gestopt waren met roken dan voor deelnemers die nog rookten.

Vergeleken met huidige rokers, was het risico op sterfte door hart-vaatziekten lager onder deelnemers die nooit gerookt hadden (HR: 0,34; 95%-BI: 0,32-0,37) en onder deelnemers die recent gestopt waren met roken (HR: 0,48; 95%-BI: 0,41-0,56). Soortgelijke resultaten werden gevonden voor sterfte door alle oorzaken.

‘Samenvattend laten onze bevindingen zien dat een tijdelijke toename van het diabetesrisico door een gewichtstoename niet afdoet aan de positieve gevolgen van het stoppen met roken op sterfte door hart -vaatziekten en op totale sterfte’, aldus de auteurs.