Stollingsstoornissen bij patiënten met schedel-hersentrauma: een frequente en potentieel fatale combinatie

- Abnormalities in blood coagulation are relatively common after traumatic brain injury (TBI) and play an important role in the morbidity and mortality after head injuries.

- Exposure of tissue factor, which is abundantly present in brain tissue, is the initiator of the coagulation cascade and plays an important role in the pathogenesis of coagulopathy after TBI.

- Coagulopathy after TBI is actually a manifestation of the disseminated intravascular coagulation (DIC) syndrome.

- The interplay between hypothermia, acidosis and progressive coagulopathy, referred to as the ‘lethal triad’, results in high mortality. This necessitates damage control in the treatment of such TBI patients.

- Repeated laboratory evaluation of the coagulation parameters in TBI patients is indicated, even if the initial values are normal.

- The DIC score, a combination of frequently used coagulation parameters, is not only a measure of the coagulopathy but can also predict the outcome and prognosis following TBI.

- Primary and secondary prevention of coagulopathy together with timely and effective intervention are the most important elements in the treatment of coagulation disorders. Nevertheless, the risk of death remains high.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:2530-5

Samenvatting

- Stollingsstoornissen na een schedel-hersentrauma komen relatief vaak voor en vormen een belangrijke factor voor de morbiditeit en sterfte na een trauma capitis.

- In de pathogenese van coagulopathie na een schedel-hersentrauma speelt de expositie van weefselfactor, waar hersenweefsel zeer rijk aan is, een belangrijke rol als initiator van de stollingscascade.

- De coagulopathie bij een schedel-hersentrauma is feitelijk een uiting van het syndroom van diffuse intravasale stolling (DIS).

- Bijkomende hypothermie en acidose vormen, samen met de aanwezige coagulopathie, een trias die tot hoge sterfte leidt. Dit noopt tot een ‘damage control’-beleid in de behandeling van deze cerebrotraumapatiënten.

- Herhaalde evaluatie van de stollingsparameters bij patiënten na een schedel-hersentrauma is geïndiceerd, ook als de initiële waarden normaal zijn.

- De DIS-score, een combinatie van veelgebruikte stollingsparameters, is behalve een maat voor de coagulopathie ook een voorspeller voor de uitkomst en de prognose na een schedel-hersentrauma.

- Primaire en secundaire preventie van coagulopathie en tijdige en doelmatige interventie vormen de belangrijkste pijlers van de behandeling van stollingsstoornissen. Desondanks blijft de sterftekans groot.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:2530-5