Stemmen uit het verleden: castraatzang

Castration is a severely mutilating procedure. In Italy in the period around 1600-1850 even up to 4,000 yearly prepubescent boys per year underwent a bilateral orchidectomy to preserve their boyish high voice in order to become a ‘castrato’ singer. The operation was not without health risks and must have caused severe psychological problems, but some of the victims would become very famous, such as Carlo Broschi (1705-1782), better known as Farinelli. However, the majority of the castrati would remain unknown. Tradition has it that that the castrati were welcomed with euphoria by the general public. The last castrato at the Vatican, Alessandro Moreschi, died in 1922. The surviving recordings of the voice of this last official castrato give an impression of how the castrati’s singing may have sounded. Several attempts have been made since to imitate the sound of the castrati, for example by digitally mixing soprano and countertenor voices.

Samenvatting

Castratie is een ernstig mutilerende ingreep. In de periode van circa 1600-1850 ondergingen in Italië prepuberale jongens, soms tot wel 4000 per jaar, een bilaterale orchidectomie om hun jongensstem te behouden zodat zij castraatzanger konden worden. Deze ingreep bracht gezondheidsrisico’s met zich mee en moet ernstige psychologische problemen hebben veroorzaakt, maar enkele slachtoffers werden zeer beroemd, zoals Carlo Broschi (1705-1782), beter bekend als Farinelli. De meerderheid van de castraten bleef echter onbekend. Uit de overlevering weten we dat castraatzangers grote euforie bij het grote publiek teweeg hebben gebracht. In 1922 overleed de laatste Vaticaanse castraat, Alessandro Moreschi. Van hem zijn geluidsopnamen bekend die een indruk geven van hoe castraatzang mogelijk heeft geklonken. Diverse pogingen zijn ondernomen om de klank van castraatzang te imiteren, onder andere door stemmen van een sopraan en countertenor digitaal te mengen.

Artikelinformatie

23 december 2009

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:A618

Vakgebied

KNO

Interne vakken

Auteursinformatie

Academisch Medisch Centrum, Universiteit van Amsterdam, afd. Oogheelkunde, Amsterdam.

Dr. R.H.C. Zegers, oogarts. Tevens: Diakonessenhuis Zeist/Utrecht.

Contact ( (r.h.zegers@amc.uva.nl)

Verantwoording

Aan mijn wetenschappelijke vorming en enthousiasme op muziekgebied hebben bijgedragen prof.dr. Rokus de Groot, Faculteit der Geesteswetenschappen, Leerstoel Muziekwetenschap, Universiteit van Amsterdam en prof.dr. A.G.M. (Ton) Koopman, Faculteit der Geesteswetenschappen, Leerstoel Historisch geïnformeerde uitvoeringspraktijk, Universiteit Leiden.
Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld.
Aanvaard op 1 juli 2009