Schoolgeld

Onze gezondheid is ons veel waard en als gevolg daarvan is zorg een van de grootste overheidsuitgaven. Toch vraag ik me af waarom we niet meer geld uitgeven aan andere publieke voorzieningen die ook bijdragen aan onze gezondheid, zoals onderwijs. Misschien kunnen we daar zelfs wat zorgbudget voor gebruiken.

De relatie tussen gezondheid en onderwijs is ingewikkeld. Het is bekend dat hoger opgeleiden langer en in betere gezondheid leven. Maar gemiddeld genomen leiden extra jaren scholing maar beperkt tot extra gezondheid. Dat komt omdat de correlatie tussen opleiding en levenslengte maar deels een oorzakelijk verband is. En de relatie werkt twee kanten op: als je al ongezond bent is het moeilijk om langer scholing te volgen.

‘Koken als vak, compleet met klaslokaal met gasfornuis’

Mogelijk is de inhoud van het onderwijs van grotere invloed op gezondheid dan de lengte ervan. Zelf zat ik op een middelbare school waar we in de brugklas ook ‘koken’ als vak hadden, compleet met een klaslokaal vol gasfornuizen. Ik heb de receptjes voor nasi of drie-in-de-pan nog ergens in huis liggen. Ik heb die twee gerechten nooit meer gemaakt, maar leerde wel dat ik kon koken door een receptje te volgen en de juiste ingrediënten in huis te halen. En vooral dat koken een belangrijke vaardigheid is om te leren.

Eigenlijk is aandacht voor gezondheid op school natuurlijk gewoon preventie. En laat preventie nou net een van de meest doelmatige interventies in de gezondheidszorg zijn. Een recente simulatiestudie liet zien dat 1 punt (duurzame) verlaging van de BMI bij mensen met een BMI > 35 al 0,65 extra levensjaar oplevert, en een daling veroorzaakt in de kosten van diabetes, coronaire hartziekten en beroerte. Netto was er na daling van de BMI sprake van een kostenstijging, omdat mensen die langer leven in die extra levensjaren ook zorg gebruiken en uiteindelijk ergens aan zullen overlijden – en daar kosten voor maken.

Het zou goed voor de gezondheid van onze samenleving zijn als er meer geld naar preventie in het basis en voortgezet onderwijs zou gaan. Onze zorgkosten worden er misschien niet lager van, maar we leven langer, in hogere kwaliteit en met minder gezondheidsverschillen tussen hoger en lager opgeleiden. En niemand hoeft er langer voor naar school. Nu hoeven we alleen nog even te bedenken welke zorgvormen we niet meer gaan leveren om geld vrij te maken voor preventie.