Roken, alcohol- en druggebruik in Utrecht, risicogroepen en sociaal-economische verschillen in 1999 en 2003

To investigate trends in socio-economic inequalities in smoking, alcohol and drug use in the community of Utrecht, the Netherlands.

Design

Repeated cross-sectional population surveys.

Method

Questionnaires were used to collect information about smoking, (problematic) alcohol use and the use of cannabis, ecstasy and other drugs in the general population aged 15-64 years in Utrecht, the Netherlands. Data were collected in 1999 on 2485 responders (response: 56) and in 2003 on 1840 responders (54). The male-female ratio was 4:6.

Results

The percentage of smokers was 43 in 1999 and 34 in 2003. Excessive use of alcohol was reported by 21 in both 1999 and 2003, cannabis use was reported in 13 and 14, respectively, and use of hard drugs was reported in 1-3 in both 1999 and 2003. Native Dutch people, men, unmarried people and people with a low education or income level were at increased risk for drinking, smoking and using drugs. People with a low socio-economic status were just as likely to smoke in 1999 as in 2003, while the use of alcohol, cannabis and ecstasy increased. Those with a higher socio-economic status were much less likely to smoke in 2003 than in 1999, while fewer used cannabis and ecstasy use remained the same.

Conclusion

Socio-economic inequalities in substance abuse were greater in 2003 than in 1999 in the studied population in Utrecht. People with a low socio-economic status showed an increase in unhealthy behaviour concerning the use of alcohol, cannabis and ecstasy.

Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:2113-8

Samenvatting

Doel

Het onderzoeken van veranderingen in sociaal-economische verschillen in roken, alcohol- en druggebruik in de gemeente Utrecht.

Opzet

Herhaald dwarsdoorsnedeonderzoek.

Methode

Door middel van enquêtes in de algemene Utrechtse bevolking in de leeftijd van 16-54 jaar werd in 1999 en in 2003 informatie verzameld over roken en het gebruik van alcohol, cannabis, ecstasy of overige drugs. In 1999 werden gegevens verkregen van 2485 responders (respons: 56) en in 2003 van 1840 (54). De man-vrouwratio was 4:6.

Resultaten

Het percentage personen dat rookte was 43 in 1999 en 34 in 2003. Overmatig gebruik van alcohol werd aangegeven door 21 in zowel 1999 als 2003, cannabisgebruik werd aangegeven door 13 respectievelijk 14, en gebruik van harddrugs door 1-3 in zowel 1999 als 2003. Autochtonen, mannen, ongehuwden en personen met een laag opleidings- of inkomensniveau vormden een risicogroep voor overmatig alcoholgebruik, roken en cannabisgebruik. Personen met een lage sociaal-economische status waren in 2003 even vaak roker als in 1999, terwijl meer van hen alcohol, cannabis of ecstasy gebruikten. Personen met een hogere sociaal-economische status waren in 2003 veel minder vaak roker dan in 1999, terwijl minder van hen cannabis gebruikten en het ecstasygebruik even hoog was.

Conclusie

In 2003 waren er in de onderzochte bevolking van Utrecht grotere sociaal-economische verschillen in middelengebruik dan in 1999. Bij personen met een lagere sociaal-economische status was er een toename van ongezond gedrag op het gebied van gebruik van alcohol, cannabis en ecstasy.

Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:2113-8