Richtlijn 'Volumesuppletie bij kritisch zieke pasgeborenen en kinderen tot 18 jaar' van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde

- Hypovolaemia is the most common cause of circulatory failure in children. Treatment consists of volume suppletion with a crystalloid or colloid solution; which agent is the best in children is not clear. This evidence-based practice guideline formulates recommendations as to which fluid should be used for volume suppletion in critically-ill neonates and children up to the age of 18 years with hypovolaemia.

- Before the guideline development first-choice fluid for volume resuscitation was in 50 a colloid and in 50 a crystalloid solution for both neonatologists and paediatric intensivists. The neonatologists used human albumin as a priority, and the paeditric intensivists predominantly used a synthetic colloid.

- The guideline was developed on the basis of a comprehensive search and analysis of the literature according to the principles of evidence-based guideline development. The recommendations were formulated by a committee based on evidence from the literature and, when evidence from the literature was insufficient, on consensus after discussion in the committee.

- Since colloids are much more expensive than crystalloids and can give an anaphylactic reaction, their added value over crystalloids must be proven. In sick neonates and children, insufficient clinical trials have been done to reach the conclusion that colloids are more effective than crystalloids in hypovolaemia. A number of meta-analyses in adults revealed excess mortality in the group treated with albumin, but one recent, large, randomised study showed no difference in mortality. No added value could be demonstrated for the administration of synthetic colloids.

- On the basis of data from the literature and considerations regarding the applicability of evidence in adults to children and neonates, the side effects of resuscitation fluids, pathophysiology and costs, the first-choice fluid for neonates and children with hypovolaemia is isotonic saline. Albumin should not be used for the treatment of hypovolaemia.

- The volume to be administered and the infusion rate depend on the severity of the hypovolaemia and should be determined on an individual basis.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:2421-6

Samenvatting

- Hypovolemie is de belangrijkste oorzaak van circulatoir falen bij kinderen. Behandeling bestaat uit volumesuppletie met een kristallijne of colloïdale vloeistof. Het is onbekend welk middel bij kinderen het beste is. Deze richtlijn geeft aanbevelingen voor de klinische praktijk over het te gebruiken volumesuppletiemiddel bij kritiek zieke pasgeborenen en kinderen tot 18 jaar met hypovolemie.

- Vóór het ontwikkelen van de richtlijn gaf de helft van de neonatologen en kinderartsen-intensivisten als eerstekeusmiddel een colloïdale oplossing en de helft een kristallijne oplossing. Indien een colloïd gegeven werd, werd door neonatologen albumine gebruikt en door kinderartsen-intensivisten vooral een semisynthetisch middel.

- De richtlijn kwam tot stand na een uitgebreide literatuurstudie volgens de methode van evidence-based richtlijnontwikkeling. De aanbevelingen werden door een klankbordgroep geformuleerd op basis van de literatuur; bij onvoldoende bewijs uit de literatuur berusten de aanbevelingen op consensus.

- Daar colloïden veel duurder zijn dan kristallijnen en een anafylactische reactie kunnen geven, moet hun meerwaarde bewezen worden. Bij zieke pasgeborenen en kinderen is onvoldoende klinisch onderzoek verricht om de conclusie te trekken dat colloïden bij hypovolemie effectiever zijn dan kristallijnen. Bij volwassenen is een aantal meta-analysen verschenen waarin een oversterfte werd gevonden in de groep die albumine kreeg, maar in een recente grote gerandomiseerde studie vond men geen verschil in sterfte. Er werd geen meerwaarde gevonden voor het geven van synthetische colloïden.

- Op basis van de literatuurgegevens en overwegingen betreffende de toepasbaarheid van de resultaten van het onderzoek bij volwassenen, bijwerkingen van de suppletiemiddelen, pathofysiologische overwegingen en kosten, wordt als eerstekeusmiddel bij neonaten en kinderen met hypovolemie NaCl 0,9 aanbevolen. Het gebruik van albumine bij hypovolemie wordt afgeraden.

- Het te geven volume en de snelheid van infusie zijn afhankelijk van de ernst van de hypovolemie en dienen op individuele basis bepaald te worden.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:2421-6

Artikelinformatie

Aanvaard op

11 juli 2006

4 november 2006

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:2421-6

Vakgebied

IC-geneeskunde

Kindergeneeskunde

Auteursinformatie

Academisch Medisch Centrum/Universiteit van Amsterdam, Emma Kinderziekenhuis, Postbus 22.660, 1100 DD Amsterdam.

Afd. Intensive Care Kinderen: hr.dr.A.P.Bos, kinderarts-intensivist.

Afd. Neonatologie: mw.prof.dr.J.H.Kok, kinderarts-neonatoloog.

Universitair Medisch Centrum Utrecht, Wilhelmina Kinderziekenhuis, afd. Intensive Care Kinderen, Utrecht.

Hr.dr.C.W.Bollen, kinderarts-intensivist.

Slotervaartziekenhuis, afd. Kindergeneeskunde, Amsterdam.

Mw.I.A.von Rosenstiel, kinderarts-intensivist.

Contact Afd. Klinische Epidemiologie in de Kindergeneeskunde, kamer H3-144: mw.N.Boluyt, kinderarts; hr.prof.dr.M.Offringa, kinderarts-neonatoloog en epidemioloog (n.boluyt@amc.uva.nl)