Richtlijn ‘Preventie, diagnostiek en behandeling van hyperbilirubinemie bij de pasgeborene, geboren na een zwangerschapsduur van meer dan 35 weken’

Bilirubin encephalopathy and kernicterus are preventable conditions. Nevertheless cases continue to occur. It is difficult to identify those infants who may develop severe hyperbilirubinemia, because icterus neonatorum occurs in most newborns.
The aim of this guideline is to reduce the incidence of severe neonatal hyperbilirubinemia and bilirubin encephalopathy, and at the same time to minimise the risk of unintended side effects.
At the initiative of the Dutch Pediatric Association and with methodological support from the Dutch Institute for Healthcare Improvement (CBO), a multidisciplinary working group adapted the clinical practice guideline on hyperbilirubinemia of the American Academy of Pediatrics (AAP) to the Dutch situation.
This guideline provides recommendations for the prevention, diagnosis and treatment of hyperbilirubinemia in neonates (≥ 35 weeks).
For all newborns a risk assessment for the development of hyperbilirubinemia is made and they are to be systematically assessed during the first week of life.
The guideline provides various intervention thresholds for risk groups, recommendations for the use of intravenous immunoglobulin in the event of severe hyperbilirubinemia on the basis of blood group antagonisms, and recommendations for conjugated hyperbilirubinemia.
During the transfer of care, information about the risk factors in particular must be satisfactorily passed on.

Samenvatting

Bilirubine-encefalopathie en kernicterus zijn vermijdbare aandoeningen, maar komen nog steeds voor. Herkennen van hyperbilirubinemie blijft een knelpunt omdat vrijwel alle pasgeborenen icterus neonatorum doormaken.
Het doel van deze richtlijn is het verminderen van de incidentie van ernstige neonatale hyperbilirubinemie en bilirubine-encefalopathie en tegelijkertijd onbedoelde neveneffecten beperken.
Op initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) en onder begeleiding van het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg (CBO) werd in een multidisciplinaire werkgroep de hyperbilirubinemierichtlijn van de American Academy of Pediatrics geadapteerd voor Nederland.
De richtlijn bevat aanbevelingen voor preventie, diagnostiek en behandeling van hyperbilirubinemie bij de pasgeborenen (≥ 35 weken).
Bij alle pasgeborenen wordt een risico-inschatting op het ontwikkelen van hyperbilirubinemie gemaakt en zij worden de eerste levensweek systematisch beoordeeld.
De richtlijn geeft verschillende interventiegrenzen voor risicogroepen, aanbevelingen voor gebruik van intraveneus immunoglobuline bij ernstige hyperbilirubinemie op basis van bloedgroepantagonismen en adviezen over geconjugeerde hyperbilirubinemie.
Bij de overdracht van zorg is een adequate overdracht van informatie vooral over de risicofactoren essentieel.

Artikelinformatie

3 augustus 2009

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:A93

Vakgebied

Publieke gezondheidszorg

Zorgorganisatie

Maag-darm-leverziekten

Labdiagnostiek

Kindergeneeskunde

Huisartsgeneeskunde

Verloskunde/gynaecologie

Publieke gezondheidszorg

Auteursinformatie

*Namens de werkgroep, waarvan de leden aan het einde van dit artikel worden vermeld.

Universitair Medisch Centrum Groningen, Beatrix Kinderziekenhuis, afd. Kindergeneeskunde, Groningen.

Dr. P.H. Dijk, kinderarts-neonatoloog.

Medisch Centrum Leeuwarden, afd. Kindergeneeskunde, Leeuwarden.

Dr. T.W. de Vries, kinderarts.

Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO, Utrecht.

Dr.ir. J.J.A. de Beer, methodoloog.

Contact dr. P.H. Dijk (p.h.dijk@bkk.umcg.nl)

Verantwoording

De leden van de werkgroep die de richtlijn voorbereidde waren:
Afgevaardigd door de Nederlandse Vereniging Voor Kindergeneeskunde (NVK): dr. Peter H. Dijk (voorzitter), kinderarts-neonatoloog, Beatrix Kinderziekenhuis, Universitair Medisch Centrum Groningen; prof.dr. Willem P.F. Fetter, kinderarts-neonatoloog, VU Medisch Centrum, Amsterdam; dr. Arnold G. Ketel, kinderarts, Spaarneziekenhuis, Hoofddorp; prof.dr. Henkjan Verkade, kinderarts-gastro-enteroloog, Beatrix Kinderziekenhuis, Universitair Medisch Centrum Groningen; dr. Tjalling W. de Vries, kinderarts, Medisch Centrum Leeuwarden.
Op persoonlijke titel: drs. Paul Govaert, kinderarts-neonatoloog, Erasmus MC, Rotterdam.
Afgevaardigd door de Koninklijke Nederlandse Organisatie voor Verloskundigen (KNOV): drs. Pien M. Offerhaus, verloskundige, KNOV, Bilthoven; drs. Corrie H.E.M. Lodewikus, verloskundige, Verloskundigenmaatschap Vita, Breda.
Afgevaardigd door de Nederlandse Vereniging Obstetrie en Gynaecologie (NVOG): drs. Eline S.A. van den Akker, gynaecoloog, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, Amsterdam.
Afgevaardigd door het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG)/Verloskundig Actieve Huisartsen (VAH): drs. Sander Flikweert†, huisarts, NHG, Utrecht; drs. Willem Koch, huisarts, Huisartsenpraktijk Heelkom Achterveld.
Afgevaardigd door Artsen Jeugdgezondheidzorg Nederland (AJN): drs. Tieneke N.J.J. Postma-Broshuis, consultatiebureauarts, StichtingThuiszorg Midden-Gelderland.
Afgevaardigd door Sting: Landelijke Beroepsvereniging verzorging & zorgprojecten: Bernadette M. Klaphake, verpleegkundige, Kraam&Co, Abcoude.
Afgevaardigd door de Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde (NVKC): prof.dr.ir. Huib L. Vader, klinisch chemicus, Máxima Medisch Centrum Veldhoven.
Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidzorg CBO: dr.ir. Hans J.A. de Beer, methodoloog; drs. Kitty C.J.G.M. Rosenbrand, senior adviseur.
Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: ZonMW.
Aanvaard op 26 maart 2009