Richtlijn 'Mondholte- en orofarynxcarcinoom'

- With a total incidence of ca. 800 per year, oral cavity or oropharyngeal carcinoma represents only a small fraction of the total number of cases of cancer in the Netherlands. In order to achieve as much nationwide uniformity as possible in its diagnosis, treatment, aftercare and follow-up, a practice guideline has now been developed.

- In the diagnosis of the primary tumour and the neck, careful clinical examination is complemented by echography, often combined with a biopsy, MRI and CT, while technetium scintigraphy in combination with an orthopantomogram is used to detect invasion of the mandible.

- For the smaller oropharyngeal carcinomas (T1 and T2), surgery and radiotherapy (external therapy or brachytherapy) are equally useful, but for the larger carcinomas (T3 and T4) in patients in good general condition, surgery in combination with radiotherapy is preferred.

- When radiotherapy is chosen, then brachytherapy is preferred for the smaller tumours of the tongue and the floor of the mouth. In patients without demonstrable metastases to the lymph nodes, just as in the case of oropharyngeal carcinomas, the decision whether or not to treat the neck depends on the chances that cervical lymph node metastases are present: when the risk is smaller than 20 (as with smaller tumours), then a wait-and-see policy is justified, but if the risk is greater than 20 (as with larger tumours or very thick tumours), then the neck should be treated, either surgically or by radiotherapy.

- The practice guideline also contains information regarding decision making, information and communication, palliative therapy and symptomatic treatment, psychosocial assistance, prosthetic reconstruction, physiotherapy, oral hygiene, nutrition and dietetics, swallowing and speech rehabilitation, and the policy with regard to smoking and alcohol consumption.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:83-8

Samenvatting

- Het mondholte- of orofarynxcarcinoom vormt met een totale incidentie van circa 800 per jaar een gering deel van het totale aantal kankergevallen in Nederland. Om zoveel mogelijk landelijke uniformiteit in diagnostiek, behandeling, nazorg en follow-up te verkrijgen is een richtlijn ontwikkeld.

- Bij de diagnostiek van de primaire tumor en de hals wordt naast een zorgvuldig klinisch onderzoek gebruikgemaakt van echografie, vaak gecombineerd met cytologische punctie, MRI en CT, en voor de botinvasie van de onderkaak technetiumscintigrafie in combinatie met een orthopantomogram.

- Voor de kleinere orofarynxcarcinomen (T1 en T2) zijn chirurgische behandeling en radiotherapie (uitwendige therapie of brachytherapie) gelijkwaardig, voor de grotere carcinomen (T3 en T4) heeft bij patiënten met een goede algemene conditie chirurgische behandeling in combinatie met radiotherapie de voorkeur.

- Voor de kleinere tumoren van de tong en mondbodem bestaat, in het geval dat wordt gekozen voor radiotherapie, een voorkeur voor brachytherapie. Net als voor orofarynxcarcinomen geldt dat bij patiënten zonder aantoonbare kliermetastasen het wel of niet behandelen van de hals afhankelijk is van de kans op de aanwezigheid van halskliermetastasen: bij een risico kleiner dan 20 (dat geldt voor de kleinere tumoren) lijkt een expectatief beleid verantwoord, maar als de kans groter is dan 20 (dat geldt voor grotere tumoren of een grote tumordikte) dient behandeling van de hals plaats te vinden met operatie of met bestraling.

- De richtlijn bevat verder informatie over besluitvorming, voorlichting en communicatie, palliatieve behandeling en symptoombestrijding, psychosociale hulpverlening, prothetische reconstructie, fysiotherapie, mondzorg, voeding en diëtetiek, slik- en spraakrevalidatie, beleid over roken en alcoholgebruik.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:83-8