Richtlijn ‘Diagnostiek en behandeling van heup- en knieartrose’

In patients with osteoarthritis of the hip or knee, radiological examinations are only indicated in general practice if there is discrepancy between the history and the findings in the physical examination.

The treatment of first choice is a combination of physiotherapy and oral analgesics. If paracetamol fails to reduce the pain sufficiently, NSAIDs can be prescribed.

Glucosamine sulfate can be advised for a trial period of three months to reduce knee pain.

Intra-articular high molecular hyaluronic acid, intra-articular glucocorticoids, and systemic NSAID’s have a similar effect on reducing pain and improving function in the case of osteoarthritis of the knee.

The choice of a hip prosthesis should be based on well-documented long term efficiency and the direct and indirect costs.

For total knee replacement a cemented non-mobile bearing, posterior stabilised total condylar prosthesis is the first choice.

Thromboembolic complications after total hip and knee replacement can be reduced by low molecular weight heparin, fondaparinux, coumarin derivatives, or, after knee replacement, intermittent pneumatic compression.

A combination of systemic antibiotics and antibiotic loaded cement is recommended for the prevention of infection during joint replacement.

During dental surgery in patients with joint prostheses one oral dose of amoxicillin-clavulinic acid is sufficient as antibiotic prophylaxis. This is only indicated in case of infection.

Samenvatting

Bij patiënten met artrose van heup of knie is in de eerste lijn radiologisch onderzoek alleen geïndiceerd bij een discrepantie tussen anamnese en bevindingen bij lichamelijk onderzoek.

De behandeling van eerste keuze is een combinatie van oefentherapie en orale pijnstillers. Als paracetamol de pijn onvoldoende vermindert, wordt een NSAID aanbevolen.

Glucosaminesulfaat kan voor een proefperiode van drie maanden geadviseerd worden om kniepijn te verlichten.

Intra-articulair hoogmoleculair hyaluronzuur geeft bij knieartrose dezelfde vermindering van pijn en verbetering van functie als intra-articulair glucocorticoïden of systemische NSAID’s.

De keuze voor een heupprothese dient gebaseerd te zijn op een goed gedocumenteerde effectiviteit op langere termijn en de directe en indirecte kosten.

Voor een totale knievervanging is een gecementeerde non-mobile bearing, posterieur gestabiliseerde totaal condylaire knieprothese met patellacomponent de eerste keuze.

Men kan het aantal trombo-embolische complicaties na totale heup- en knievervanging reduceren met laagmoleculair heparine, fondaparinux, cumarinederivaten of, na knievervanging, intermitterende pneumatische compressie.

Voor peroperatieve infectiepreventie bij gewrichtsvervanging wordt de combinatie van systemische antibiotica en antibioticumhoudend cement aanbevolen.

Voor patiënten met een gewrichtsprothese kan bij tandheelkundige ingrepen volstaan worden met één orale dosis amoxicilline-clavulaanzuur. Dit is alleen geïndiceerd bij behandeling in een geïnfecteerd gebied.

Artikelinformatie

23 januari 2009

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:B39

Vakgebied

Huisartsgeneeskunde

Bewegingsapparaat

Auteursinformatie

Sint Maartenskliniek, Orthopaediecentrum, Nijmegen.

Dr. B.A. Swierstra, orthopedisch chirurg.

Universitair Medisch Centrum Utrecht, afd. Reumatologie & Klinische Immunologie, Utrecht.

Prof.dr. J.W.J. Bijlsma, reumatoloog.

Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg CBO, Utrecht.

Dr.ir. J.J.A. de Beer, voedingsepidemioloog; dr. T. Kuijpers, epidemioloog.

Namens de werkgroep die de richtlijn voorbereidde en waarvan de leden aan het einde van dit artikel worden vermeld.

Contact dr. B.A. Swierstra (b.swierstra@maartenskliniek.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: de richtlijn is tot stand gekomen met financiële steun van de Orde van Medisch Specialisten in het kader van het programma ‘Evidence-based richtlijnontwikkeling (EBRO)’.
Aanvaard op 31 januari 2008