Richtlijn 'Delirium'

- The Dutch Association of Psychiatry, together with the Dutch Association of Clinical Geriatrics and with methodological support from the Dutch Institute for Healthcare Improvement (CBO) has developed a guideline for the optimal diagnosis, treatment and prevention of delirium.

- Delirium is caused by somatic illness or the use of medication, drugs or alcohol. Delirium is common among the somatically ill admitted to a general hospital and is associated with increased morbidity and mortality.

- Important predisposing factors for delirium are: age ≥ 70 years, cognitive disturbances, sensory impairments, problems in daily activities, and the use of alcohol and opiates. Precipitating factors that may provoke delirium are: infection, fever, dehydration, serum electrolyte imbalance, polypharmacy, and the use of psychotropic medication, particularly anticholinergic drugs.

- Detection, diagnosis, and assessment of the severity of delirium are based on clinical examination, case history, observation, mental status examination including tests of cognitive function, and diagnosis of underlying somatic diseases. For daily practice, measurement tools are not necessary, nor are laboratory or imaging tests, such as electroencephalography.

- Haloperidol is the treatment of first choice for delirium due to somatic illness, except in patients with delirium due to drug use or medication, Parkinson’s disease or Lewy body dementia. In cases of concurrent alcohol withdrawal syndrome, delirium may be treated with haloperidol and a benzodiazepine and B-vitamins.

- Medical and environmental interventions have been shown to reduce the incidence and duration of delirium.

Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:1027-32

Samenvatting

- De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie heeft in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie en met methodologische ondersteuning van het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO een richtlijn ontwikkeld voor optimale diagnostiek, behandeling en preventie van delirium.

- Delirium wordt veroorzaakt door één of meerdere somatische ziekten of het gebruik van (genees)middelen. Delirium komt veel voor bij somatisch zieke patiënten die zijn opgenomen in het algemene ziekenhuis, en gaat gepaard met meer morbiditeit en oversterfte.

- Belangrijke predisponerende factoren die kwetsbaar maken voor delirium zijn: leeftijd ≥ 70 jaar, cognitieve stoornissen, visus- en gehoorstoornissen, stoornissen in de activiteiten van het dagelijks leven en gebruik van alcohol en opiaten. Precipiterende factoren, die delirium kunnen uitlokken, zijn: infectie, koorts, dehydratie, serumelektrolytstoornissen, polyfarmacie en het gebruik van (genees)middelen met een psychoactieve, vooral anticholinerge werking.

- Detectie, diagnostiek en ernstmeting van delirium gebeurt op basis van klinisch beeld, (hetero)anamnese, observatie, psychiatrisch onderzoek (inclusief cognitieve functies) en diagnostiek van onderliggende somatische aandoeningen. Voor de dagelijkse praktijk is het gebruik van meetinstrumenten niet noodzakelijk en hebben laboratoriumonderzoek en technisch onderzoek waaronder beeldvormend onderzoek en elektro-encefalografie geen aanvullende waarde.

- Haloperidol is middel van eerste keus voor behandeling van delirium bij somatisch zieke patiënten, behalve voor delirium door gebruik van (genees)middelen, bij een hypokinetisch-rigide syndroom en bij Lewy-lichaampjesdementie. Als er ook sprake is van een alcoholonthoudingssyndroom wordt delirium, behalve met haloperidol, ook behandeld met benzodiazepinen en B-vitaminen.

- Het is aangetoond dat medische interventies en omgevingsinterventies de incidentie van delirium verminderen en de duur ervan bekorten.

Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:1027-32