Afweging tussen noodzaak en nadelen

Protonpompremmers bij gebruik van clopidogrel

Klinische praktijk
Kim van der Elst
Berdien Oortgiesen
Willemien Kruik-Kollöffel
Mels Hoogendoorn
Sjoerd Hofma
Eric van Roon
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2019;163:D3363
Abstract

Toets voor nascholing (verlopen)

Aan dit leerartikel was een toets gekoppeld waarmee je nascholingspunten kon verdienen.

Bekijk de toets

Samenvatting

Rationale

Geadviseerd wordt om patiënten die carbasalaatcalcium of acetylsalicylzuur (ASA) gebruiken een protonpompremmer (PPI) voor te schrijven ter voorkoming van gastro-intestinale (GI) bloedingen. Moet dit advies ook gelden voor patiënten die clopidogrel als monotherapie gebruiken, wat in de praktijk steeds vaker gebeurt?

Methode

In een systematisch literatuuronderzoek naar het optreden van GI-bloedingen bij clopidogrel versus ASA includeerden wij 9 studies waarin het risico op GI-bloedingen bij ASA werd vergeleken met clopidogrel als monotherapie.

Resultaten

Uit deze 9 onderzoeken naar clopidogrel en ASA komt naar voren dat het risico op een GI-bloeding ook bij monotherapie met clopidogrel verhoogd is en dat dit vergelijkbaar is met het risico bij gebruik van ASA.

Conclusie

Op basis van de huidige literatuur adviseren wij pantoprazol voor te schrijven aan patiënten die clopidogrel als monotherapie gebruiken en aanvullende risicofactoren voor een GI-bloeding hebben, conform de werkwijze bij laag gedoseerd ASA. Het risico op GI-bloedingen moet worden afgewogen tegen de nadelen van PPI-gebruik.

Auteursinformatie

Medisch Centrum Leeuwarden, Leeuwarden. Afd. Klinische Farmacie en Farmacologie: dr. K. van der Elst, ziekenhuisapotheker-klinisch farmacoloog (tevens: Ziekenhuisgroep Twente, ZGT apotheek); B. Oortgiesen MSc, ziekenhuisapotheker in opleiding; prof.dr. E. van Roon, ziekenhuisapotheker-klinisch farmacoloog (tevens: Rijksuniversiteit Groningen, faculteit Farmacie, afd. Farmacotherapie, -Epidemiologie en -Economie). Afd. Interne Geneeskunde: dr. M. Hoogendoorn, internist-hematoloog. Afd. Cardiologie: dr. S. Hofma, interventiecardioloog. Ziekenhuisgroep Twente, ZGT apotheek, Almelo: drs. W. Kruik-Kollöffel, ziekenhuisapotheker (tevens Ziekenhuisfarmacie, Saxenburgh Groep).

Contact B. Oortgiesen (Berdien.Oortgiesen@znb.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Verantwoording

Kim van der Elst en Berdien Oortgiesen hebben evenveel bijgedragen aan deze publicatie en delen het eerste-auteurschap.

Auteur Belangenverstrengeling
Kim van der Elst ICMJE-formulier
Berdien Oortgiesen ICMJE-formulier
Willemien Kruik-Kollöffel ICMJE-formulier
Mels Hoogendoorn ICMJE-formulier
Sjoerd Hofma ICMJE-formulier
Eric van Roon ICMJE-formulier
Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Farmacotherapie
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties