Primair levercelcarcinoom als complicatie van [alpha]1-antitrypsinedeficiëntie bij een 67-jarige man

1-antitrypsin deficiency in a 67-year-old man. - A 67-year-old male patient with pulmonary emphysema was diagnosed with liver cirrhosis. Further investigations revealed an α₁-antitrypsin deficiency caused by a PiZZ mutation. The liver cirrhosis was complicated by the development of a hepatocellular carcinoma. The patient died from the consequences of mesentary vein thrombosis. The protease inhibitor α₁-antitrypsin controls the tissue damaging effects of proteases which are produced by granulocytes. In the case of α₁-antitrypsin deficiency, progressive damage of the lung tissue occurs, resulting in emphysema. The accumulation of abnormal α₁-antitrypsin in hepatocytes can result in cirrhosis, with an increased chance of carcinoma. The deficiency is caused by a mutation in the Pi-gene on chromosome number 14. Although treatment options are at present limited, making an early diagnosis has important implications for the prognosis and intended management with respect to the prevention of complications, both in the patient as well as in first degree relatives (children and siblings).

Samenvatting

Bij een 67-jarige man, bekend wegens longemfyseem, werd levercirrose vastgesteld. Aanvullende diagnostiek liet zien dat er een α₁-antitrypsinedeficiëntie bestond ten gevolge van een PiZZ-mutatie. Als complicatie van de cirrose was een hepatocellulair carcinoom ontstaan. De patiënt overleed aan de gevolgen van mesenteriale trombose. De proteaseremmer α₁-antitrypsine controleert de weefselbeschadigende effecten van proteasen die worden geproduceerd door granulocyten. Bij α₁-antitrypsinedeficiëntie ontstaat progressieve beschadiging van longweefsel, leidend tot emfyseem. Stapeling van afwijkend α₁-antitrypsine in hepatocyten kan leiden tot cirrose, met een verhoogde kans op carcinoom. Oorzaak van de deficiëntie is een mutatie in het Pi-gen op chromosoom 14. Hoewel de behandelingsmogelijkheden van α₁-antitrypsinedeficiëntie (nog) beperkt zijn, heeft het stellen van de diagnose belangrijke implicaties voor de prognose en het te volgen beleid ten aanzien van preventie van complicaties, zowel voor de patiënt als voor eerstegraads verwanten (kinderen, broers en zussen).