Prevalentie van cognitieve disfuncties na adjuvante chemotherapie voor borstkanker

To assess the prevalence of cognitive deficits in three groups of breast cancer patients treated with adjuvant chemotherapy.

Design

Cross-sectional.

Method

Cognitive functioning was evaluated by means of 13 neuropsychological tests in patients who were treated for breast cancer circa 2 years ago. In the period January 1995-December 1996 4 groups were studied: 34 patients treated with high-dose cyclophosphamide-thiotepa-carboplatine (CTC) chemotherapy, 36 patients treated with standard-dose fluorouracil-doxorubicine-cyclophosphamide (FEC) chemotherapy, 39 patients treated with conventional cyclophosphamide-methotrexate-fluorouracil (CMF) chemotherapy, and 34 patients treated only by surgery and radiotherapy (control patients).

Results

The average age of the women studied in the 4 groups was 45.5-48.1 years. More patients treated with chemotherapy reported cognitive problems (8-38) than patients not treated with chemotherapy (0-6). According to the test results, impairment in cognitive functioning was found in 9 of the control patients, in 32 of the patients treated with CTC (odds ratio: 6.5; p = 0.015), in 17 of the patients treated with FEC (1.9; p = 0.450), and in 23 of the patients treated with CMF (4.9; p = 0.045). Impairment was noticed in a broad range of functioning including attention, rate of information processing, flexibility, memory and the motor system. The cognitive impairment was unaffected by anxiety, depression, fatigue and time since treatment and was not related to the self-reported complaints of cognitive functioning.

Conclusion

Breast carcinoma patients treated with high-dose CTC chemotherapy or conventional CMF chemotherapy had a higher risk of late cognitive impairment than breast carcinoma patients not treated with chemotherapy. Patients treated with FEC chemotherapy showed no elevated risk.

Samenvatting

Doel

Bepalen van de prevalentie van de cognitieve problemen bij 3 groepen patiënten die waren behandeld met adjuvante chemotherapie voor borstkanker.

Opzet

Dwarsdoorsnedeonderzoek.

Methode

Met 13 neuropsychologische tests werd het cognitief functioneren onderzocht van patiënten die circa 2 jaar tevoren waren behandeld wegens mammacarcinoom. In de periode januari 1995-december 1996 werden 4 groepen onderzocht en met elkaar vergeleken: 34 patiënten die hooggedoseerde cyclofosfamide-thiotepa-carboplatine(CTC)-chemotherapie hadden gekregen, 36 patiënten die standaarddosis fluorouracil-doxorubicine-cyclofosfamide(FEC)-chemotherapie hadden ondergaan, 39 patiënten die behandeld waren met het conventionele cyclofosfamide-methotrexaat-fluorouracil(CMF)-schema, en, als controlegroep, 34 patiënten die alleen chirurgisch en radiotherapeutisch behandeld waren.

Resultaten

De gemiddelde leeftijd van de onderzochte vrouwen in de 4 groepen was 45,5-48,1 jaar. In de chemotherapiegroepen rapporteerde 8-38 van de patiënten klachten over het cognitief functioneren; in de controlegroep 0-6. Cognitieve stoornissen volgens de testuitslagen waren onder de controlepatiënten aanwezig bij 9, bij de patiënten behandeld met CTC bij 32 (oddsratio: 6,5; p = 0,015), met FEC bij 17 (1,9; p = 0,450) en met CMF 23 (4,9; p = 0,045). De stoornissen betroffen vooral aandacht, snelheid van informatieverwerking, flexibiliteit, geheugen en motoriek. De gevonden stoornissen hingen niet samen met angst, depressie of vermoeidheid, en correleerden niet met de klachten die de patiënten rapporteerden over hun cognitief functioneren.

Conclusie

Patiënten met mammacarcinoom die waren behandeld met hooggedoseerde CTC of met een conventionele dosis CMF hadden een hoger risico op cognitieve stoornissen dan patiënten die niet met chemotherapie behandeld waren. Dit verhoogde risico werd niet gevonden voor patiënten die met een standaarddosis FEC-chemotherapie behandeld waren.