Pleuravocht en empyeem als complicatie van pneumonie

- Parapneumonic effusion is observed radiologically in approximately 40 of the patients with a bacterial pneumonia.

- In most cases the course of the disease is uncomplicated, and the parapneumonic effusion (PPE) resolves with antibiotic therapy. However, in 5-10 of the patients, PPE becomes more complicated (loculation) and the effusion eventually leads to the formation of an empyema if no drainage has been performed.

- In view of negative impact on morbidity and mortality, it is important to recognise and evaluate a PPE as soon as possible.

- Intrapleural pus is the only absolute indication for drainage.

- In all other cases, the risk of a complicated PPE has to be established in the early phase of the illness, based on radiological, biochemical and microbiological parameters of the effusion. Based on these findings one or more of the following therapeutic strategies can be chosen: tube installation with drainage, fibrinolytical therapy, video-assisted thoracoscopic surgery, thoracotomy with or without decortication, or open drainage.

- Although every PPE needs to be evaluated on an individual basis, an attempt has been made to formulate a strategy that can be used in clinical practice, based on recent literature and expert opinions.

Samenvatting

- Bij ongeveer 40 van de patiënten met een bacteriële pneumonie wordt röntgenologisch ophoping van pleuravocht geconstateerd.

- Meestal is het verloop ‘ongecompliceerd’ en verdwijnt het pleuravocht bij antibiotische therapie. In 5-10 van de gevallen krijgt de pleuravochtophoping een ‘gecompliceerd’ karakter (loketvorming); bij uitstel van drainage vormt zich dan een empyeem.

- Gezien de ongunstige impact hiervan op morbiditeit en sterfte is het van belang pleuravochtophoping snel te detecteren en te evalueren.

- Het vinden van intrapleurale pus is de enige absolute indicatie voor drainage.

- Bij elke andere pleuravochtophoping dient men per patiënt de kans op de ontwikkeling van complicaties te schatten aan de hand van radiografische, biochemische en bacteriologische parameters van de effusie. Afhankelijk van deze bevindingen opteert men voor drainage, voor fibrinolytica, voor videogeassisteerde thoracoscopische chirurgie, voor thoracotomie met of zonder decorticatie of voor open drainage.

- Hoewel elke pleuravochtophoping een individuele aanpak vereist, is getracht op basis van literatuurstudie en meningen van experts een bruikbaar behandelingsplan op te stellen.