Pepermuntolie bij prikkelbaredarmsyndroom

Pepermuntolie werkt niet beter dan placebo voor de symptomatische behandeling van het prikkelbaredarmsyndroom (PDS). Dat blijkt uit een dubbelblind, gerandomiseerd onderzoek dat onlangs gepubliceerd werd in Gastroenterology. Weerts en collega’s van onder andere het MUMC+ onderzochten niet alleen de werkzaamheid van conventionele pepermuntolie (‘small-intestinal release’), maar ook die van een alternatieve variant die in het ileocolon vrijkomt (‘ileocolonic release’) en daar een direct pijnstillend effect zou kunnen hebben (2019; online 27 augustus).

De onderzoekers wierven in de periode augustus 2016-maart 2018 patiënten met een diagnose ‘PDS’ volgens de Rome-IV-criteria. 2 weken voorafgaand aan de start van het onderzoek scoorden de patiënten dagelijks hun ergste buikpijn op een schaal van 0 (geen pijn) tot 10 (ergst mogelijke pijn). De 189 patiënten die gemiddeld per dag meer dan 3 punten scoorden werden in het onderzoek geïncludeerd en naar 3 groepen gerandomiseerd: 182 mg conventionele pepermuntolie (n = 62), 182 mg alternatieve pepermuntolie (n = 63) of een placebo (n = 64). Elke groep nam gedurende 8 weken 3 maal daags een capsule in. De primaire uitkomstmaat was de norm van de Food and Drug Administration (FDA) voor geneesmiddelen bij PDS: een afname van minimaal 30% op de bovengenoemde pijnscore gedurende ten minste 4 van de 8 weken. Een 2e primaire eindpunt was algehele verlichting van de symptomen, zoals gedefinieerd door de European Medicines Agency (EMA).

Het aantal patiënten dat een vermindering van de buikpijn ervoer, was tussen de 3 groepen niet verschillend: 46,8% in de groep met conventionele pepermuntolie (oddsratio (OR): 1,68; 95%-BI: 0,80-3,51) en 41,3% in de groep met alternatieve pepermuntolie (OR: 1,39; 95%-BI: 0,66-2,90) ten opzichte van 34,4% bij placebo. Ook trad er geen algehele verlichting van de symptomen op door gebruik van pepermuntolie. Uit een breed scala van verkennende secundaire analyses bleek de conventionele pepermuntolie op sommige uitkomstmaten wel een voordeel te hebben ten opzichte van placebo. Bijwerkingen traden vaker op bij gebruik van pepermuntolie dan bij placebo, maar waren mild en van voorbijgaande aard.

De auteurs pleiten er op basis van de secundaire analyses voor om de conventionele pepermuntolie niet af te schrijven als behandeloptie. Pepermuntolie is volgens hen een betaalbare, vrij verkrijgbare optie zonder ernstige bijwerkingen, die aantrekkelijk kan zijn voor patiënten. Zsa Zsa Weerts: ‘Wij raden pepermuntolie actief aan voor patiënten met PDS. Dit was overigens ook zo voorafgaand aan de publicatie. Er waren al diverse meta-analyses uit het verleden die een mogelijk positief effect aantoonden, echter deze analyses waren gebaseerd op oudere trials die van matige wetenschappelijk kwaliteit zijn.’ Weerts benadrukt dat dit onderzoek is uitgevoerd met pepermuntolie van een specifiek merk en dat onduidelijk is wat de klinische effectiviteit van andere soorten pepermuntoliecapsules is.