Passende controle

‘Vertrouwen is goed, controle is beter’ was de werktitel van het artikel van radioloog en jurist Wulphert Venderink (D7590). Het klinkt als een erasmiaans adagium. Venderink bestudeerde 215 tuchtzaken die de laatste tien jaar speelden over de verantwoordelijkheid van aanvragers van radiologisch onderzoek. Mag de aanvrager blind vertrouwen op het verslag van de radioloog? De tuchtrechter vond van niet. Het missen van ribfracturen en een pneumonie door de aanvragers leverde hun een maatregel op.

Oei. Ik vrees dat ik ook nog wel eens een ribfractuur na een valpartij van een oudere mis. Zelfs als ik heel goed kijk, zijn die osteoporotische ribben vaak niet te volgen. Op mijn eigen ogen kan ik daarbij in ieder geval niet vertrouwen. Maar die van de radioloog dan wel? De aangehaalde titel lijkt een pleidooi voor defensief gedrag en daar willen we toch juist vandaan? Gelukkig mag de aanvrager een toevallige bijniertumor op een CT wel missen. Controle is niet altijd beter, maar wel passend als het klinische beeld onzeker is of gegevens niet sporen. En goede controle begint bij het ontkleden van blind vertrouwen in jezelf. En dan pas van het vertrouwen in elkaar. Hetzelfde fenomeen speelt bij de voorbereiding van een kwetsbare oudere patiënt op een complexe heupoperatie (D7336). Die verliep helaas catastrofaal.

‘Het begint bij het ontkleden van blind vertrouwen in jezelf’

Gelukkig was een dergelijke controlerende titel niet van toepassing op het journalistieke artikel van Piet-Hein Peters over de toenemende rol van mantelzorgers in de ziekenhuiszorg (C5469). Deze inzet lijkt het ei van Columbus voor het tekort aan handen in de zorg. Laat naasten een deel van de dagelijkse zorg voor bijvoorbeeld je patiënt met een CVA overnemen. Familie wil graag bijdragen aan het gedroomde herstel van hun dierbare. Maar wat als er ondanks goede voedingsinstructie toch een verslikpneumonie ontstaat? Wie is aansprakelijk? De spanning tussen vertrouwen versus controle neemt dan snel toe.

Enkele ziekenhuizen hebben hier veel projectervaring in opgebouwd. Mettertijd kunnen mantelzorger en verpleegkundige goed aan veranderende verantwoordelijkheden wennen en elkaar leren vertrouwen. Al doende blijkt of het vertrouwen terecht is. Meestal wel gelukkig. Anders moeten helaas de controlelampjes weer gecheckt.

m.olderikkert@ntvg.nl