Onderkenning van en beleid bij psychosociale problemen in de schoolgezondheidszorg

To assess the degree to which school physicians and nurses working in preventive child health care (child health professionals; CHPs) identify and manage psychosocial problems in children, and to determine its association with parent-reported behavioural and emotional problems, sociodemographic factors, and medical history of children.

Design

Descriptive.

Method

78 CHPs from 19 local health care services across the Netherlands examined 4,480 children aged 5 to 15 years (90 of the invited children), and interviewed parents and child during their routine health assessments from October 1997 to May 1998. The parents completed the Child Behavior Checklist (CBCL), as a measure of emotional and behavioural problems. CHPs did not know the CBCL-scores.

Results

In 25 of all children, CHPs identified one or more psychosocial problems. They referred one in five identified children for further diagnosis and treatment; in 16 of cases they did not undertake any action. CHPs identified psychosocial problems in 57 of the children with serious parent-reported problems according to the CBCL (8 of total sample). In the children with problems according to the CBCL, identification and subsequent referral were six times more likely. Other child-related factors associated with CHPs' identification and referral were past treatment for psychosocial problems, life events, and academic problems. After adjustment for these factors, sociodemographic characteristics did not predict referral.

Conclusion

CHPs identified psychosocial problems in school-aged children frequently and undertook actions for most of them. Screening for psychosocial problems may be a promising option to reduce these problems. However, accuracy of identification should be enhanced.

Samenvatting

Doel

Het verkrijgen van inzicht in de mate waarin schoolartsen en verpleegkundigen die werkzaam zijn binnen de jeugdgezondheidszorg (JGZ; verder: ‘JGZ-medewerkers’) psychosociale problemen bij kinderen onderkennen, nagaan wat het daarbij gevoerde beleid is, en hoe de samenhang van de onderkenning en het beleid is met gedragsmatige en emotionele problemen, sociaal-demografische factoren en de medische voorgeschiedenis van het kind.

Opzet

Beschrijvend.

Methode

78 JGZ-medewerkers van 19 Gemeentelijke Geneeskundige Diensten (GGD's) in heel Nederland onderzochten 4480 kinderen in de leeftijd van 5-15 jaar (90 van de uitgenodigden) en spraken met ouders en kind tijdens (reguliere) preventieve gezondheidsonderzoeken in de periode oktober 1997-mei 1998. Ouders vulden de ‘Child behavior checklist’ (CBCL) in over hun kind, als maat voor gedragsmatige en emotionele problemen. JGZ-medewerkers hadden geen inzage in deze lijst.

Resultaten

JGZ-medewerkers onderkenden één of meer psychosociale problemen bij 25 van alle kinderen. Zij verwezen 21 van deze kinderen voor diagnostiek en behandeling; bij 16 ondernamen zij geen actie. Van de kinderen die volgens de ouders op de CBCL ernstige problemen hadden (8), werden door JGZ-medewerkers bij 57 psychosociale problemen onderkend. Vaststellen van en verwijzing vanwege psychosociale problemen kwamen bij de kinderen met problemen op de CBCL 6 keer vaker voor dan bij de overige kinderen. Andere kindgebonden factoren die samenhingen met probleemonderkenning en verwijzing waren: eerdere behandeling vanwege psychosociale problemen, levensgebeurtenissen en leerproblemen. Na correctie voor deze kenmerken hingen sociaal-demografische kenmerken niet samen met de kans op verwijzing.

Conclusies

JGZ-medewerkers onderkenden frequent psychosociale problemen bij kinderen in de schoolgaande leeftijd en ondernamen dan meestal actie. Vroegtijdige opsporing van psychosociale problemen door de jeugdgezondheidszorg lijkt een veelbelovende mogelijkheid om hun vóórkomen te verminderen. Verbetering van de onderkenning is echter nodig.