Minder voorschrijffouten na toets

De voorschrijftoets farmacotherapie vermindert het aantal potentieel schadelijke voorschriften door arts-assistenten. Dat concluderen Carlijn van der Steen en collega’s naar aanleiding van een prospectief cohortonderzoek in het Jeroen Bosch Ziekenhuis (Br J Clin Pharmacol. 2021; online 1 februari).

Voorschrijffouten komen regelmatig voor en kunnen schade veroorzaken bij patiënten. Een voorschrijftoets farmacotherapie, die dokters stimuleert om hiaten in voorschrijfvaardigheden en kennis te vullen, zou het aantal potentieel schadelijke voorschriften kunnen verlagen.

Het Jeroen Bosch Ziekenhuis voerde in 2016 de voorschrijftoets in als onderdeel van het introductieprogramma voor arts-assistenten die starten in het ziekenhuis. In 2017 werd hier aanvullende scholing aan toegevoegd. Van der Steen en collega’s vergeleken het aantal voorschrijffouten door nieuwe arts-assistenten in 3 verschillende periodes. De eerste periode was vóór invoering van de voorschrijftoets (controlegroep, 70 arts-assistenten), in de tweede periode maakte de voorschrijftoets deel uit van het introductieprogramma (interventie 1, 55 arts-assistenten) en in de derde periode werd de voorschrijftoets met aanvullende scholing aangeboden (interventie 2, 74 arts-assistenten).

De primaire uitkomst van het onderzoek was het aantal potentieel schadelijke voorschriften in de eerste 60 dagen dat een arts-assistent werkzaam was in het ziekenhuis. De potentieel schadelijke voorschriften werden geïdentificeerd door middel van 16 ‘query’s’ (zoekopdrachten) in het elektronisch patiëntendossier, verdeeld over 8 categorieën van complicaties. Deze 16 query’s waren gebaseerd op voorschriften die geassocieerd zijn met bijwerkingen waarvoor een ziekenhuisopname nodig is, zoals het voorschrijven van een opiaat zonder laxans. Per 100 voorschriften schreven arts-assistenten in beide interventiegroepen minder vaak potentieel schadelijke recepten voor ten opzichte van de controlegroep, namelijk mediaan 1,3% (interkwartielafstand (IQR): 0,4-2,6) en 1,0% (IQR: 0,5-2,7) vergeleken met 3,2% (IQR: 2,3-4,9).

De onderzoekers vonden geen verschil tussen de 2 interventies. Daarom concluderen ze dat de voorschrijftoets leidt tot minder potentieel schadelijke voorschriften, maar dat aanvullende scholing dit effect niet vergroot. De voorschrijftoets kan online geraadpleegd worden (voorschrijftoets.nl) en daarmee makkelijk geïmplementeerd worden in andere ziekenhuizen.