Diverse ziekten verhogen risico op ernstige covid-19

Veel meer ziekten en aandoeningen dragen bij aan een hoger risico op ernstige covid-19 dan alleen bekende comorbiditeiten als diabetes en hart- en vaatziekten. Dat blijkt uit een Schots populatiebreed patiënt-controleonderzoek naar risicofactoren voor ernstige covid-19 (PLoS Med. 2020;17:e1003374).

Uiteindelijk willen de onderzoekers op basis van het elektronische patiëntendossier een gepersonaliseerde schatting kunnen geven van het risico op een ernstig beloop van covid-19. Het identificeren van risicofactoren is daarin de eerste stap.

De onderzoekers vergeleken demografische kenmerken, comorbiditeit en medicatiegebruik van 4272 Schotse patiënten met ernstige covid-19 met 36.948 controlepersonen. Ernstige covid-19 definieerden zij als IC-opname of overlijden binnen 28 dagen na een positieve SARS-CoV-2-testuitslag of covid-19 als doodsoorzaak op het overlijdensformulier. De controlepersonen waren gematcht op geslacht, leeftijd en huisartspraktijk; zij hoefden geen positieve SARS-CoV-2-test te hebben.

Onder de patiënten waren 21 keer zo veel verzorgings- en verpleeghuisbewoners als in de controlegroep (44 vs. 8%). Deze verhouding roept wel enige vragen op, aangezien de diagnose ‘ernstige covid-19’ in bijna de helft van de sterfgevallen in de verzorgings- en verpleeghuizen niet wordt gestaafd door een positieve testuitslag.

Meerdere risicofactoren kwamen, onafhankelijk van elkaar, vaker voor onder patiënten dan onder controlepersonen: diabetes mellitus, niet-ischemische hartziekte, chronische luchtwegaandoening, chronische nierziekte of niertransplantatie, neurologische ziekte of dementie, leverziekte en immuundeficiëntie. Daarnaast bleken ook medicijngebruik in de laatste 8 maanden en ziekenhuisopname in de laatste 5 jaar vaker voor te komen bij patiënten dan bij controlepersonen.

Voor ischemische hartziekte vonden de onderzoekers geen verschil tussen de groepen. Kanker is als risicofactor niet onderzocht omdat de onderzoekers verwachtten dat patiënten met kanker zichzelf zodanig zouden isoleren dat het besmettingsrisico in deze groep nihil zou zijn.

Voor een risicoschatting per patiënt levert een patiënt-controleonderzoek niet voldoende informatie. Daarvoor is prospectief onderzoek nodig onder patiënten met de geïdentificeerde risicofactoren.