Nazorg

Ondanks politieke twisten hierover stelt Nederland van tijd tot tijd troepen beschikbaar voor vredesmissies of andersoortige operaties in het buitenland. Dat dergelijke missies niet altijd zonder gevaar zijn, weten we inmiddels maar al te goed. In dit nummer van het Tijdschrift wijden wij dan ook een aantal pagina’s aan gewonde militairen die in Afghanistan hebben gediend. Zo laten Boumans en Veneman een Diagnose in beeld zien van een marinier die weliswaar een bermbomexplosie heeft overleefd, maar mogelijk als gevolg van de schokgolf toch een diafragmaruptuur heeft gekregen (A3690). Dat een oorlogssituatie ook belangrijke wetenschappelijke gegevens kan opleveren, bewijst Marcel Levi met zijn bespreking van het MATTERs-onderzoek over het gebruik van tranexaminezuur bij ernstige bloedingen (A4851). Het is echter niet alleen de directe zorg met betrekking tot het trauma die onze aandacht vraagt maar zeker ook de nazorg van de slachtoffers als zij weer thuis zijn. Zo blijken de kwaliteit van leven en het functioneren van militairen die gewond van een missie terugkomen verre van optimaal, zoals De Kruijff en medewerkers in een retrospectieve analyse laten zien (A4233). Terecht merken Haerkens en zijn collega’s in het bijbehorende commentaar op dat in dit kader ook aan psychologische aspecten veel meer aandacht zou moeten worden besteed (A5360). Wie wel eens op zondag naar het strand in Santa Barbara (VS) is geweest, weet dat daar dan een paar duizend kruizen staan opgesteld die ’s morgens vroeg worden geplaatst en aan het eind van de dag weer verwijderd. Het is niet alleen bedoeld om stil te staan bij de vele doden die tijdens de oorlog in Irak en later ook in Afghanistan zijn gevallen, maar ook om aan te geven hoe slecht de veteranen, en dan vooral degenen die ooit gewond raakten, het hebben wanneer zij in de samenleving teruggekeerd zijn. Meer begrip voor en een betere begeleiding van oorlogsgewonden, dat is de missie van de vrijwilligers die dit allemaal organiseren. In feite is dat ook de boodschap die de voormalige Commandant der Strijdkrachten Dick Berlijn afgeeft in het interview dat Lucas Mevius en ondergetekende met hem hadden (C1419). Hoe men ook denkt over militaire missies, op het moment dat er een besluit tot uitzending is genomen, mogen degenen die de missie tot uitvoer hebben gebracht niet in de steek worden gelaten. Artsen moeten zich uit principe tegen oorlogsgeweld keren, maar nazorg van slachtoffers behoort ook tot onze professionele verantwoordelijkheid.