Moet een stukje glas, een splinter of een doorn uit de voetzool verwijderd worden?

VRAAG 8. Welke maatregelen moet men nemen wanneer iemand een stukje glas in de voetzool heeft gekregen? De patiënt klaagt over pijn bij het lopen. Het glas is voelbaar, maar men krijgt het er niet uit zonder ‘heroïsche’ ingrepen. Moet het er beslist uit? Zijn anti-tetanusmaatregelen noodzakelijk?

Hetzelfde vraag ik mij af voor een splinter en een doorn, bijv. van een roos.

ANTWOORD. In het algemeen is het verstandig om een stukje glas uit de voetzool te verwijderen. Dit is immers het meest belaste deel van het lichaam en het glas zal dan ook veelvuldig klachten geven. Wanneer het glas voelbaar is, is geen ‘heroïsche’ ingreep nodig bij verwijdering. In principe hoeft het glas niet verwijderd te worden wanneer het geen klachten veroorzaakt, maar het blijft uiteindelijk een corpus alienum. Anti-tetanusmaatregelen zijn afhankelijk van de plaats waar de glasverwonding is opgedaan; een stukje glas in de voetzool zal aanleiding zijn tot het instellen van een tetanusprofylaxe.

Een splinter dient verwijderd te worden, daar deze meestal een ontstekingsreactie zal veroorzaken. Het materiaal van een splinter is biologisch gezien veel minder inert dan bijvoorbeeld een stukje glas. Wat betreft de anti-tetanusmaatregelen geldt hetzelfde als bij een glasverwonding.

Doornen, hoewel vaak van min of meer hetzelfde materiaal als een splinter, veroorzaken vaak veel minder reactie en kunnen daarom in sommige gevallen in situ gelaten worden, tenzij de patiënt er last van heeft. Stekels van cactussen zijn vaak heel moeilijk te verwijderen en kunnen achtergelaten worden. Zij geven vaak een lichte ontstekingsreactie zonder ettervorming. In het algemeen is een tetanusprofylaxe niet noodzakelijk.