Minder lokale recidieven van borstkanker door extra lokale bestralingsdosis na mammasparende chirurgie; 5-jaarsresultaten van een klinische trial

Onderzoek
H. Bartelink
Ph.M.P. Poortmans
H. Struikmans
J.H. Borger
J.J. Jager
W.J. Hoogenraad
W. van den Bogaert
I. Barillot
A. Fourquet
L. Collette
M. Pierart
J.C. Horiot
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2002;146:416-23
Abstract

Samenvatting

Doel

Vaststellen of bij mammacarcinoom verhoging van de bestralingsdosis de kans vermindert op lokaal recidief na mammasparende chirurgie.

Opzet

Gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek.

Methoden

Na tumorectomie en okselkliertoilet werden patiënten met een stadium-I- of -II-mammacarcinoom bestraald tot een dosis van 50 Gy op de gehele borst in fracties van 2 Gy, gedurende 5 weken. Patiënten met een microscopisch complete excisie werden gerandomiseerd voor ofwel geen verdere behandeling (n = 2657) ofwel een extra bestraling van 16 Gy (n = 2661) op het tumorbed.

Resultaten

In de controlegroep werden, na een gemiddelde follow-upperiode van 5 jaar, bij 182 van de 2657 patiënten recidieven in de borst vastgesteld en bij 109 van de 2661 patiënten die een hogere bestralingsdosis kregen toegediend. Het actuariële 5-jaarspercentage lokaal recidief was respectievelijk 7,3 (95-BI: 6,8-7,6) en 4,3 (95-BI: 3,8-4,7; p < 0,001). Deze resulteerden in een hazardratio voor een lokaal recidief van 0,59 (99-BI: 0,43-0,81) voor de patiënten die de hogere bestralingsdosis ontvingen. De patiënten < 40 jaar hadden het meeste profijt: na 5 jaar werd bij hen het percentage lokaal recidief van 19,5 naar 10,2 gereduceerd met de hogere bestralingsdosis (hazardratio: 0,46 (99-BI: 0,23-0,89; p = 0,002)). Bij patiënten in de leeftijdscategorie 41-50 jaar was de reductie van 9,5 naar 5,8 (hazardratio: 0,62; p = 0,018). Na een gemiddelde follow-up van 5 jaar werden geen verschillen gezien in de percentages metastasevrije overleving en algehele overleving; deze bedroegen respectievelijk 87 en 91.

Conclusie

Een extra bestralingsdosis van 16 Gy na een initiële dosis van 50 Gy reduceerde in belangrijke mate de kans op een lokaal recidief bij patiënten die een mammasparende behandeling ondergingen. Dit was vooral het geval bij patiënten jonger dan 50 jaar.

Auteursinformatie

Het Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis, afd. Radiotherapie, Plesmanlaan 121, 1066 CX Amsterdam.

Prof.dr.H.Bartelink en dr.J.H.Borger, radiotherapeuten.

Dr. Bernard Verbeeten Instituut, Tilburg.

Ph.M.P.Poortmans, radiotherapeut.

Universitair Medisch Centrum Utrecht, afd. Radiotherapie.

Dr.H.Struikmans, radiotherapeut.

Radiotherapeutisch Instituut Limburg, Heerlen.

Dr.J.J.Jager, radiotherapeut.

Radian, locatie het Arnhems Radiotherapeutisch Instituut en locatie Universitair Medisch Centrum Nijmegen, afd. Radiotherapie.

W.J.Hoogenraad, radiotherapeut.

België: Universiteits Ziekenhuis Gasthuisberg, dienst Gezwelziekten, Leuven.

Prof.dr.W.Van den Bogaert, radiotherapeut.

Frankrijk: Centre Georges-François Leclerc, Dijon.

Dr.I.Barillot en prof.dr.J.C.Horiot, radiotherapeuten.

Institut Curie, afd. Radiotherapie, Parijs.

Dr.A.Fourquet, radiotherapeut.

EORTC, Brussel.

L.Collette, M.Sc., statisticus; M.Pierart, M.Sc., datamanager.

Contact prof.dr.H.Bartelink

Verantwoording

Namens de 'Radiotherapie en mammacarcinoom'-groepen van de European Organisation for Research and Treatment of Cancer (EORTC).

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties