artikel
Dagelijkse telefoongesprekken met een empathische student kunnen helpen tegen eenzaamheid onder kwetsbare mensen. In een kortdurende RCT zagen Amerikaanse onderzoekers gunstige effecten van zo’n interventie tijdens de covid-19-pandemie (JAMA Psychiatry. 2021; online 23 februari).
Tijdens de covid-19-pandemie vreesden medewerkers van maaltijdverstrekker ‘Meals on Wheels’ in de staat Texas voor een toename van eenzaamheid onder hun cliënten: ouderen en chronisch zieken die kwetsbaar zijn en veelal niet zelfstandig de deur uit kunnen. De onderzoekers ontwikkelden daarom een interventie voor deze cliënten, waarvan ze het effect onderzochten in een RCT.
De interventie was simpel. Studenten (n = 16) kregen een onlinetraining in het voeren van empathische gesprekken. Iedere student kreeg vervolgens 6-9 cliënten toegewezen en belde deze cliënten (n = 107) in de eerste week 5 keer voor een kort gesprekje (richttijd: 10 minuten). Daarna gaven de cliënten aan hoe vaak ze in de resterende 3 weken gebeld wilden worden. Cliënten uit de controlegroep (n = 119) hoorden na randomisatie niets meer van het programma, maar kregen na 4 weken een cadeaubon van 10 dollar als ze de follow-upvragenlijsten invulden.
De onderzoekers scoorden de deelnemers op eenzaamheid (UCLA Loneliness Scale), depressie (Personal Health Questionnaire for Depression) en angst (Generalized Anxiety Disorder scale).
De meerderheid van de cliënten die waren gerandomiseerd naar de interventiegroep (58%) koos voor het maximumaantal telefoontjes: 5 keer per week. Cliënten uit de interventiegroep scoorden na afloop van de interventie beter op eenzaamheid, depressie en angst dan vóór de interventie. Cliënten uit de controlegroep scoorden na 4 weken significant slechter op alle drie de vlakken dan deelnemers uit de interventiegroep.
Dat een simpele en goedkope interventie effectief kan zijn, biedt hoop in deze pandemische tijden. De vraag blijft wel of de effecten aanhouden na het beëindigen van de dagelijkse telefoongesprekken.
Was dit onderzoek wel nodig?
Mijn zeer terechte vraag is of dit nu daadwerkelijk aan een onderzoek onderhevig moest zijn. Door de jaren heen zonder covid-19 of met is het belangrijk om een luisterend oor te beiden. Wat heeft dit onderzoek daadwerkelijk willen laten zien ? Wat is de daadwerkelijke reden om hier enige vorm van research aan te besteden ?
Anita Franken-Triemstra