Mij’n Zorg

Een belangrijk deel van hart- en vaatziekten, longziekten, diabetes en kanker wordt veroorzaakt door factoren in onze omgeving en liggen buiten de invloedsfeer van dokters. Moeten artsen dan alleen de ‘machine’ repareren of moeten zij zich ook verantwoordelijk voelen voor de leefstijl van een patiënt, diens familie, de wijk of de hele bevolking? Die vraag willen wij bespreken op de aanstaande NTvG Dag.

Vorig jaar besloten wij financiële steun te geven aan een rechtszaak die door een roker is aangespannen tegen de tabaksindustrie. Dat is een ongewone stap voor een medisch tijdschrift, maar wel begrijpelijk als je naar de recente Nederlandse cijfers over de prevalentie van tabaksgebruik kijkt (D1991). Nog steeds is de sigaret de belangrijkste doodsoorzaak onder jonge Nederlanders en sterft een kwart van de zware rokers vóór het 65e levensjaar. In januari van dit jaar schreven Mackenbach en Smulders nog optimistisch dat de hoop was gevestigd op de parlementsverkiezingen van maart 2017 en op een nieuw kabinet dat eindelijk bereid zou zijn nieuwe en radicale maatregelen te nemen tegen roken (B1354 online). Helaas zit dit er niet in. Dat was ook wel te verwachten, want de wetenschap dat tabak veel mensen doodt is meer dan een halve eeuw oud en was nooit een reden voor Den Haag om hard te hollen. Er zijn allerlei instanties die de overheid op de vingers moeten tikken als zij niet doet wat ze moet doen, maar daar hoort een artsentijdschrift niet bij.

Moeten wij ons wel verantwoordelijk voelen voor de zaken die anderen laten liggen? Misschien is dat wel heel onwenselijk, want waar ligt dan de grens? Er zijn immers veel meer succesvolle industrieën die onze ongezonde leefomgeving in stand houden. We kunnen iedere keer weer de noodklok luiden over de honderdduizenden diabeten, de mensen met vervette en cirrotische levers en de grote hoeveelheid patiënten die wacht op een bariatrische ingreep, maar we weten dat we die strijd verliezen als onze samenleving niet verandert.

Nederland kent heel wat maatschappelijk actieve dokters en wetenschappers die op beleidsniveau al veel voor elkaar hebben gekregen. Zo zijn er scholen waar water de norm is in plaats van allerlei gezoete drankjes. Ook willen de oogartsen een verbod op consumentenvuurwerk omdat ze het zat zijn onschuldige omstanders te helpen zonder iets aan de oorzaak te doen. Zou elke beroepsvereniging niet een sectie moeten hebben die zich inzet voor echte preventie? Hoever reikt de verantwoordelijkheid van de dokter?

Daar gaat het over op 4 november 2017 vanaf 14:00 uur in de Rode Hoed in Amsterdam. U bent van harte welkom (www.ntvg.nl/ntvg-dag).