Meer psychische voorbereiding bij hartchirurgie voor bepaalde patiënten zinvol

To estimate the effects of extensive psychic preparation for cardiac surgery and to see whether personality characteristics modify these effects.

Design

Randomized.

Setting

St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein and the center of the Dutch Heart Foundation for patient projects ‘Hartenark’, Bilthoven, the Netherlands.

Method

Patients waiting for cardiac surgery were randomly assigned to a preparatory programme: a 2-hour information programme in the hospital or a 2-day programme in the Hartenark, comprising medical information, relaxation exercises and group discussions. Psychological assessments were made by questionnaires preoperatively and at 4-month follow-up.

Results

Of 223 patients, 11 were lost, 94 joined the informative programme and 118 the more extensive preparation. There were 174 men and 38 women, whose average ages were 58.6 and 60.3 years, respectively. The scores in the preoperative preparatory programmes were the same. After-surgery scores on ‘subjective invalidity’ and ‘vital exhaustion’ were improved, while those on ‘somatic neurosis’ and especially ‘anxiety’ were deteriorated, in both programmes. When taking in account the preoperative psychic condition, it was shown that the more extensive programme benefited patients who preoperatively had relatively few psychosomatic complaints or relatively strong anxiety.

Conclusion

Extensive preparation for cardiac surgery had a positive effect on physical wellbeing and anxiety in patients who before the operation had relatively few complaints or indicated that they were anxious. Patients who reported less anxiety and patients who felt less well physically before the operation benefited more from a information programme.

Samenvatting

Doel

Bepalen van het effect van psychische voorbereiding op de psychische toestand na hartchirurgie, en zien of persoonskenmerken dit effect beïnvloeden.

Opzet

Gerandomiseerd onderzoek.

Plaats

St. Antonius Ziekenhuis te Nieuwegein en het centrum van de Nederlandse Hartstichting voor patiëntenprojecten ‘Hartenark’ te Bilthoven.

Methode

Patiënten die op de wachtlijst voor openhartoperatie stonden, werd aselect een voorbereidingsprogramma toegewezen: een 2 uur durend informatief programma in het ziekenhuis of een 2 dagen durend programma in de Hartenark met informatie, ontspanningsoefeningen en groepsgesprekken. De psychische toestand werd gemeten met behulp van vragenlijsten, zowel 4 weken vóór het voorbereidingsprogramma als 4 maanden na de chirurgische ingreep.

Resultaten

Van de 223 patiënten vielen er 11 af, namen 94 deel aan het informatieve programma en 118 aan het uitgebreidere programma. Er waren 174 mannen en 38 vrouwen; hun gemiddelde leeftijd was respectievelijk 58,6 en 60,3 jaar. De scores in de 2 voorbereidingsprogramma's waren preoperatief niet verschillend. Na de operatie waren de scores op ‘subjectieve invaliditeit’ en ‘vitale uitputting’ verbeterd, terwijl die op ‘somatische neuroseklachten’ en vooral ‘angst’ waren verergerd, in beide voorbereidingsprogramma's. Als rekening werd gehouden met de psychische toestand vóór de operatie, bleek dat het uitgebreidere programma een gunstig effect had op patiënten die preoperatief relatief weinig psychosomatische klachten hadden of relatief veel angst.

Conclusie

Uitgebreidere voorbereiding bij hartchirurgie was effectief bij patiënten die vóór de operatie aangaven zich in lichamelijk opzicht redelijk goed te voelen en bij hen die vóór de operatie nogal angstig waren. Patiënten die vóór de operatie vrij veel aspecifieke lichamelijke klachten hadden en degenen die zeiden zich niet erg angstig te voelen, hadden meer baat bij alleen het informatieve programma.