Meer burn-outklachten onder IC-personeel tijdens covid-19

De eerste golf van covid-19 viel samen met een procentuele toename van het aantal IC-medewerkers met burn-outsymptomen, concluderen Nijmeegse onderzoekers. Zij hadden eind 2019 al een enquête onder het IC-personeel rondgestuurd, waardoor ze onverwacht een inkijk konden krijgen in het effect van de pandemie (Crit Care Med. 2021; online 28 januari).

In de periode oktober-december 2019 stuurden de onderzoekers gevalideerde vragenlijsten aan 471 medewerkers van de IC-afdelingen van het Radboudumc en het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis om vast te stellen hoeveel respondenten symptomen van een burn-out hadden. Ook stuurden ze een vragenlijst mee om te meten hoe het stond met hun morele stress, oftewel het gevoel dat ze hun visie op goede zorg niet in de praktijk konden brengen. In mei en juni 2020, dus in de staart van de eerste golf, stuurden ze nog eens 468 enquêtes rond om de situatie voor en tijdens de pandemie te kunnen vergelijken.

Het percentage ondervraagden dat de lijsten terugstuurde, was op beide meetmomenten vergelijkbaar: zowel in 2019 als 2020 vulden 153 individuen de enquête in. Van de respondenten was 80% verpleegkundige en 20% arts. In de tweede ronde had 88% van hen met covid-19-patiënten gewerkt. Bij het meetmoment vóór de pandemie Nederland bereikte had 23% van de IC-medewerkers symptomen passend bij burn-out. Na de eerste golf was dat opgelopen tot 36%.

Uit aanvullende analyses concluderen de onderzoekers dat het risico op burn-out extra verhoogd was onder verpleegkundigen en medewerkers die veel overuren hebben gewerkt. Ook morele stress was geassocieerd met burn-outsymptomen. De pandemie verhoogde het percentage respondenten dat morele druk ervoer door een gebrek aan personeel of middelen en door het werken met collega’s die ze als onvoldoende bekwaam zagen.

De onderzoekers schrijven dat adequate mentale en morele ondersteuning van IC-medewerkers aan te raden is, bijvoorbeeld in de vorm van peer support en door medewerkers geïnitieerde morele beraadslagingen. Het verder verhogen van de IC-capaciteit en van de druk op het IC-personeel zou de uitval van geschoolde krachten kunnen doen toenemen en kan zo paradoxaal genoeg tot minder beschikbare bedden leiden.