Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

Medische beslissingen rond het levenseinde in Nederland na de inwerkingtreding van de Euthanasiewet; vierde landelijke onderzoek

Onderzoek
A. van der Heide
B.D. Onwuteaka-Philipsen
M.L. Rurup
H.M. Buiting
J.J.M. van Delden
J.E. Hanssen-de Wolf
A.G.J.M. Jansen
H.R.W. Pasman
J.A.C. Rietjens
C.J.M. Prins
I.M. Deerenberg
J.K.M. Gevers
P.J. van der Maas
G. van der Wal
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:1635-42
Abstract
Abstract
Sluiten
Medical decisions around the end of life in the Netherlands after the Euthanasia Act came into effect; the fourth national study

To report the results of the fourth national study into the practice of euthanasia, physician-assisted suicide, and other medical decisions around the end of life in the Netherlands in 2005, after the Dutch law regulating the ending of life by a physician at the request of a patient and physician-assisted suicide had come into effect in 2002.

Design

Descriptive study and longitudinal comparison.

Method

A questionnaire was mailed to the physicians that had filled out a death certificate for a case of death included in the sample of 6860 deaths. The response rate was 77.8.

Results

In 2005, of all deaths in the Netherlands, 1.7 was the result of euthanasia and 0.1 was the result of physician-assisted suicide. These percentages were significantly lower than those in 2001, when 2.6 of all deaths resulted from euthanasia and 0.2 from assisted suicide. Of all deaths, 0.4 was the result of the termination of life without an explicit request by the patient. Continuous deep sedation, possibly resulting in hastening of death, was used in 7.1 of all deaths in 2005, which is significantly higher than the 5.6 in 2001. In 73.9 of all cases of euthanasia or assisted suicide in 2005, life was terminated by means of neuromuscular relaxants and/or barbiturates; opioids were used in 16.2 of cases. In 2005, 80 of all cases of euthanasia and assisted suicide were reported to a regional assessment committee. Physicians were more likely to report their end-of-life practices if they considered them to be euthanasia or assisted suicide, which was rarely the case when morphine had been used.

Conclusion

The coming into effect of the Dutch euthanasia act was followed by a modest decrease in the rates of euthanasia and physician-assisted suicide. This decrease may have resulted from the increased application of other methods for reducing severe suffering in the last phase of life, such as palliative sedation.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:1635-42

Samenvatting

Doel

Rapportage van het vierde landelijke onderzoek naar de praktijk van euthanasie, hulp bij zelfdoding en andere medische beslissingen rond het levenseinde in Nederland in 2005, nadat in 2002 de Wet Toetsing Levensbeëindiging op Verzoek en Hulp bij Zelfdoding in werking was getreden.

Opzet

Beschrijvend onderzoek en longitudinale vergelijking.

Methode

Artsen kregen een vragenlijst toegezonden wanneer zij het doodsoorzakenformulier hadden ingevuld voor een sterfgeval dat deel uitmaakte van een steekproef van 6860 sterfgevallen. Het responspercentage was 77,8.

Resultaten

In 2005 werd in 1,7 van alle sterfgevallen in Nederland euthanasie toegepast; in 0,1 verleende een arts hulp bij zelfdoding. Deze percentages waren significant lager dan die in 2001, toen 2,6 van alle sterfgevallen het gevolg was van euthanasie en 0,2 van hulp bij zelfdoding. Van alle sterfgevallen was 0,4 het gevolg van levensbeëindiging zonder dat de patiënt daar zelf uitdrukkelijk om had verzocht. In 7,1 van alle sterfgevallen in 2005 kreeg de patiënt continue, diepe sedatie, met bespoediging van het levenseinde als mogelijk gevolg, hetgeen een significante stijging ten opzichte van de 5,6 in 2001 was. Bij euthanasie en hulp bij zelfdoding werd in 73,9 van alle gevallen gebruikgemaakt van spierverslappers en/of barbituraten; in 16,2 werd een morfinepreparaat gegeven. In 2005 werd 80 van alle gevallen van euthanasie en hulp bij zelfdoding gemeld bij een regionale toetsingscommissie. Artsen waren meer geneigd om te melden wanneer zij de betreffende handelwijze zelf als euthanasie of hulp bij zelfdoding benoemden. Dit was zelden het geval als zij morfine hadden gebruikt.

Conclusie

Na de inwerkingtreding van de Euthanasiewet was het aantal gevallen van euthanasie en hulp bij zelfdoding gedaald. Deze daling hing mogelijk samen met een toename van andere methoden om ernstig lijden in de laatste levensfase tegen te gaan, zoals palliatieve sedatie.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:1635-42

Artikelinformatie
Aanvaard op

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:1635-42
Vakgebied
Onderwijs en Methodologie
Publieke gezondheidszorg
Auteursinformatie

Erasmus MC-Centrum, afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg, Postbus 2040, 3000 CA Rotterdam.

Mw.dr.A.van der Heide, arts-epidemioloog; mw.H.M.Buiting en mw.dr.J.A.C.Rietjens, gezondheidswetenschappers; hr.prof.dr.P.J.van der Maas, sociaal geneeskundige.

VU Medisch Centrum, afd. Sociale Geneeskunde en Instituut voor Extramuraal Geneeskundig Onderzoek, Amsterdam.

Mw.dr.B.D.Onwuteaka-Philipsen, mw.dr.M.L.Rurup en mw.J.E.Hanssen-de Wolf, gezondheidswetenschappers; mw.dr.H.R.W.Pasman, verpleegkundige en gezondheidswetenschapper; hr.prof.dr.G.van der Wal, sociaal geneeskundige.

Universitair Medisch Centrum Utrecht, Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Utrecht.

Hr.prof.dr.J.J.M.van Delden, verpleeghuisarts.

Academisch Medisch Centrum/Universiteit van Amsterdam, afd. Sociale Geneeskunde, Amsterdam.

Mw.mr.A.G.J.M.Jansen, jurist; hr.prof.dr.J.K.M.Gevers, gezondheidsjurist.

Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg.

Hr.C.J.M.Prins en mw.I.M.Deerenberg, gezondheidswetenschappers.

Contact mw.dr.A.van der Heide (a.vanderheide@erasmusmc.nl)

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties