Lezerskritiek

Nederland twittert en moppert. Niks is goed, niets deugt. Standpunt-nl en Geen stijl – ze leven er van. Voor en na alle oprispingen zijn alle standpunten hetzelfde. Het werkelijke debat ontbreekt, een debat waarbij deelnemers naar argumenten luisteren en zich laten overtuigen.

Als dokters mopperen we ook wat af, al is het maar over de inkomenskortingen, managers of bureaucratie. Dat hoort bij de folklore en daar maak ik me niet druk om. We mopperen in onszelf of in de koffiekamer ook over wetenschap, richtlijnen en patiëntenverhalen in tijdschriften. Daar maak ik me wel druk om. Dat gemopper blijft te vaak binnenskamers: idioot, verkeerd opgezet of fout geïnterpreteerd onderzoek, de auteurs hebben verkeerde diagnosen gesteld, het schema klopt niet, er staat een ‘t’ te veel of te weinig. Die ‘t’ is vervelend, maar dat mag binnenskamers blijven. Bij het NTvG hebben wij die meestal al gezien als het tijdschrift bij u op de mat valt en hebben we ons daar ook aan gestoord. Maar waarom kruipt u op zaterdag na ontvangst van het nummer niet even achter de pc of schuift u uw iPhone niet even aan als u vindt dat de auteurs zich vergissen of als u een fantastische aanvulling heeft?

Alsof wetenschap af is als de resultaten op het web of op papier staan. Lezerskritiek is in de cyclus van vooruitgang essentieel. Lezers speurden geregeld fouten in grote trials op, die redacteuren en referenten gemist hadden. De editors van de BMJ schreven begin augustus dat lezers essentiële kritiek hadden op 30% van de gepubliceerde onderzoeken (doi:10.1136/bmj.c3926). Auteurs reageerden daar maar in 45% van de gevallen op en nogal eens niet helemaal adequaat.

Het aantal reacties is bij de BMJ gestegen sinds de invoering van een ‘rapid respons-systeem’. Daarom hadden we goede hoop dat u massaal zou gaan reageren toen we vorig jaar ook die mogelijkheid boden. Dat valt nog een beetje tegen. Maar het idee dat er nu minder reacties zijn of dat auteurs minder reageren, klopt in ieder geval niet. Als u een heel mooie puntige of belangrijke reactie schrijft, komt de essentie ook in de printversie. En ook als u niet wilt reageren is het toch verstandig een artikel op de website nog eens na te lezen. Bij dat artikel staan immers de reacties en eventuele verbeteringen. Een artikel is vaak pas klaar als lezers en auteurs met elkaar in discussie zijn geweest.

Zorg en wetenschap gaan vooruit als we elkaar verhalen blijven vertellen en elkaar op fouten blijven wijzen. Dat kan makkelijk via www.ntvg.nl, of u nu lezer bent of auteur. Doe dat dan ook.