Leeftijd van de menopauze als risicofactor voor cardiovasculaire sterfte

To assess whether age at menopause as a parameter for duration of endogenous oestrogen production is associated with cardiovascular mortality.

Design

Prospective cohort study.

Setting

Utrecht, the Netherlands.

Methods

A cohort of 12,115 women aged 50-65 from Utrecht, participating in an experimental screening for breast cancer, was followed from 1977 to 1995. During screening visits data were gathered on menopausal status, age at menopause, medication, cardiovascular risk factors and ovarian function. Causes of death were ascertained through the general practitioners. Life table analysis and Cox regression were used to study the relationship between age at menopause and cardiovascular morbidity.

Results

824 women died of cardiovascular causes. The risk of cardiovascular mortality increased with decreasing age at menopause. The age-adjusted hazard ratio of age at menopause was 0.982 (95 confidence interval: 0.968-0.996; p = 0.01), i.e., for each year's delay in the menopause the cardiovascular mortality risk decreased by 2. The extra risk of early menopause appeared to decrease with increasing biological age (p for interaction 0.07); at biological age 60 the reduction of the annual hazard was 30, but at age 80 there was no reduction. Adjustment or known cardiovascular risk factors and indicators of ovarian function did not significantly alter the risk estimate.

Conclusion

These results support the hypothesis that longer exposure to endogenous oestrogens protects against cardiovascular diseases. The effect of an early menopause may be more important at younger biological ages.

Samenvatting

Doel

Nagaan of de menopauzeleeftijd als maat voor de duur van endogene oestrogeenproductie een risicofactor is voor cardiovasculaire sterfte.

Onderzoeksopzet

Prospectief cohortonderzoek.

Plaats

Utrecht.

Methode

Een cohort van 12.115 50-65-jarige vrouwen uit Utrecht die deelnamen aan een experimentele screening naar borstkanker, werd gevolgd van 1977 tot 1995. Tijdens de screeningsbezoeken werden gegevens verzameld over onder andere menopauzale status, menopauzeleeftijd, medicijngebruik, cardiovasculaire risicofactoren en ovariële functie. Doodsoorzaken van patiënten die tijdens de onderzoeksperiode overleden, werden verkregen via de huisarts. Met behulp van levenstafelanalyse en Cox-regressieanalyse werd de relatie tussen menopauzeleeftijd en cardiovasculaire sterfte bestudeerd.

Resultaten

Tijdens de observatieperiode stierven 824 vrouwen aan cardiovasculaire aandoeningen. Het risico op cardiovasculaire sterfte was hoger bij een vroege menopauze dan bij een late. De voor leeftijd gecorrigeerde ‘hazard ratio’ voor de menopauzeleeftijd was 0,982 (95-betrouwbaarheidsinterval: 0,968-0,996; p = 0,01), dat wil zeggen dat voor ieder jaar dat de menopauze later optreedt, het cardiovasculaire sterfterisico met 2 afneemt. Het extra risico van een vroege menopauze bleek af te nemen met toenemende biologische leeftijd (p voor interactie 0,07); voor 60-jarigen bedroeg de reductie van de jaarlijkse hazard 3 en voor 80-jarigen was deze reductie 0. Correctie voor bekende cardiovasculaire risicofactoren resulteerde niet in veranderingen van de risicoschatting.

Conclusie

Deze resultaten ondersteunen de hypothese dat langere blootstelling aan lichaamseigen oestrogenen bescherming biedt tegen cardiovasculaire aandoeningen. Het effect van een vroege menopauze is mogelijk sterker op jongere biologische leeftijd.