Laag gedoseerde glucocorticoïden bij reumatoïde artritis

Glucocorticoids are used in the treatment of rheumatoid arthritis since many decades. Glucocorticoids are proven effective in decreasing inflammatory activity of this disease and in retarding the progression of erosive joint damage. However, they also have multiple possible adverse effects, which are depending on dose and duration of treatment. Due to increasing treatment options (i.e. biologic and targeted synthetic disease modifying antirheumatic drugs) the use of glucocorticoids is subject of debate. The GLORIA study recently showed that addition of 5 mg prednisolone during 2 years is an effective treatment strategy in elderly patients with rheumatoid arthritis, without a substantial risk of adverse events. So, low dose prednisolone remains an attractive treatment option due to its effacacy, ease of use, safety and low cost.

No conflict of interest and financial support.

Nederland kent een traditie van goed en gedegen wetenschappelijk onderzoek naar de behandeling van reumatoïde artritis. De uitkomsten van patiënten zijn sterk verbeterd dankzij dit onderzoek en met het beschikbaar komen van effectievere geneesmiddelen. Of glucocorticoïden nog in het behandelplan horen staat nu ter discussie. Is dit terecht en geeft de GLORIA-trial het antwoord?

Glucocorticoïden zijn steroïde hormonen en kunnen binden aan de glucocorticoïdreceptor, die aanwezig is in iedere lichaamscel. De naam ‘glucocorticoïd’ is afgeleid van de rol van glucocorticoïden in het glucosemetabolisme, de aanmaak in de bijniercortex en de steroïdeachtige structuur. Cortisol is het meest belangrijke humane glucocorticoïd en is onder andere betrokken bij belangrijke cardiovasculaire, metabole en immunologische processen. De Amerikaanse arts Philip Hench isoleerde samen met 2 chemici als eerste ‘compound E’– ofwel cortison – uit de bijnierschors en beschreef de spectaculaire ontstekingsremmende effecten. Het drietal ontving hiervoor de Nobelprijs in 1950. De soms ernstige bijwerkingen werden al snel duidelijk, maar ondanks dat zijn glucocorticoïden nooit meer van het podium verdwenen. Ook vandaag de dag worden synthetische glucocorticoïden – met prednison en prednisolon als meest bekende varianten –veelvuldig gebruikt bij het behandelen van ziekten veroorzaakt door een overactief immuunsysteem, zoals auto-immuunziekten, allergieën, astma en sepsis. Bij reumatoïde artritis zijn glucocorticoïden effectief…