Dames en Heren,
Malaria kan ernstig verlopen, soms met dodelijke afloop. Patiënten met malaria hebben initieel zogeheten prodromale verschijnselen. Koorts, anamnestisch of geobjectiveerd, is bij malaria een obligaat symptoom met een uitgebreide differentiaaldiagnose. De andere prodromale klachten, zoals spierpijn, hoofdpijn, misselijkheid en hoesten, zijn eveneens aspecifiek en kunnen logischerwijs ten onrechte worden toegeschreven aan bijvoorbeeld griep. Wij illustreren het belang van een adequate reisanamnese en algemene anamnese en tijdige malariadiagnostiek bij een patiënt met koorts na een bezoek aan de tropen.
Patiënt A, een 43-jarige man, meldt zich op de Spoedeisende Hulp van ons ziekenhuis met hoge koorts na een recent bezoek aan West-Afrika. Zijn voorgeschiedenis vermeldt pericarditis 4 jaar geleden. Hij is koffiehandelaar en reist ongeveer 2 maal per jaar naar West-Afrika. Recent verbleef hij voor zijn werk achtereenvolgens 7 dagen in Ivoorkust, 5 dagen in Marokko en daarna 5 dagen in Zwitserland. De koorts ontstond 6 dagen…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Malaria gemist, maar kunstfout?
Boeiende klinische les: altijd aan malaria denken bij koorts en recent verblijf in de tropen. Ik word wel wat kriegelig wanneer een publicerende co-assistent grote woorden zoals "kunstfout" gebruikt.
Als je falciparum in een dikke druppel ziet is het achteraf makkelijk praten maar het had net zo goed dengue, chikungunya, influenza, of ebola (hoge koorts bij recent verblijf in W.Afrika!) kunnen zijn.
Was de in dit artikel beschreven opvang in het ziekenhuis, waarbij kennelijk geen rekening werd gehouden met een patient met een mogelijke Ebola besmetting een kunstfout?
Jos Rensing, huisarts
Koorts na tropenbezoek
In de leerzame Klinische Les van Van Egmond et al. wordt weer eens de aandacht gevestigd op malaria. Uit de beschreven casus blijkt het belang daarvan.
Mogelijk hebben de artsen die eerder bij de behandeling van de patiënt betrokken waren de diagnose malaria wel overwogen, maar heeft het koortspatroon hen op andere gedachten gebracht.
Daarom is het goed om er nog eens op te wijzen dat er in het beginstadium van malaria nog geen sprake is van periodieke koortsen, met intervallen van 48 of 72 uur. Gedurende de eerste dagen is de temperatuur remitterend, de zogenaamde aanvangskoorts van Kortweg 1. Pas wanneer de levenscyclus van de parasieten is gesynchroniseerd, ontstaat het typische koortsverloop van malaria.
Ook bestaat de misvatting dat de malariaparasieten alleen tijdens een koortspiek in het dikke-druppelpreparaat kunnen worden aangetroffen.
Deze omstandigheden kunnen leiden tot uitstel van de diagnose malaria, zoals bij de patiënt uit de casus, die het gelukkig nog wel heeft overleefd.
Cees van Deursen, internist
1 Korteweg PC: De aanvangskoorts der malaria tertiana. Ned Tijdschr Geneesk 1924;68 (1)1622-38.