Kennis en macht

‘Sneller bij kennis’ luidt het motto van dit tijdschrift en ook in 2011 zal de redactie er weer alles aan doen om dit voor u als lezer waar te maken. ‘Kennis is macht’, zei de Britse wetenschapper-filosoof Francis Bacon (1561-1626) en uit ’s mans carrière kan men opmaken dat hij dit aforisme zeer serieus nam. Maar geldt anno 2011 nog steeds dat kennis macht is? De inmiddels gevleugelde uitdrukking ‘met de kennis van nu hadden we het anders gedaan’ geeft al aan dat het veel meer onvolledige of zelfs pseudokennis is die aan de basis van de zogenaamde macht ligt. Overigens gaan ware kennis, in de zin zoals Plato het bedoeld heeft, en politieke macht juist niet goed samen, zoals ook in dit land geregeld blijkt. Helaas worden wetenschappelijke prestaties door wetenschappers of politici wel vaak aangewend om politieke of bestuurlijke macht uit te oefenen, hoewel zulke prestaties op zich geenszins een garantie vormen voor het vergaard hebben van ware kennis. Bovendien moeten wetenschappelijke activiteiten en de daaruit voortvloeiende kennis juist zoveel mogelijk waardevrij en dienstbaar aan iedereen zijn. Een van de doelstellingen van de redactie is dan ook om kennis zoals die in ons tijdschrift verschijnt en die niet al te vluchtig is, voor een breder publiek toegankelijk te maken. In 2011 zullen we beginnen deze doelstelling verder uit te werken. Ook zullen wij een grotere bijdrage gaan leveren aan de toetsbaarheid van uw kennis maar daarover volgende week meer.

Nog afgezien van alle aanpassingen in ons kalendersysteem zal er altijd wel een strijd blijven bestaan tussen degenen die menen dat het tweede decennium van deze eeuw vorig jaar al begonnen is en degenen die dat begin pas leggen bij het jaar 2011. In deze discussie gaat het nu eens niet om kennis maar om het geloof in en de macht van een bepaald getallensysteem. Als voorstander van de laatste opvatting verwacht ik dat er dit jaar een spannend decennium aanbreekt waarin wij vele nieuwe ontwikkelingen zullen zien op het gebied van de gezondheidszorg en de organisatie daarvan. Het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde wil ook dit decennium deze ontwikkelingen op de voet blijven volgen en daarover verslag uitbrengen. Met dit in gedachten wenst de redactie u een voorspoedig, lezenswaardig en met veel nieuwe kennis gevuld 2011 toe.