Islam staat orgaandonatie toe

‘Moslims mogen organen en weefsel doneren, de islam verbiedt dat niet.’ Dit staat in de slotverklaring van het symposium ‘Islam en orgaandonatie in Nederland’ dat op 28 januari jl. in Driebergen is gehouden. De verklaring is vooral gebaseerd op het standpunt van de meerderheid van de schriftgeleerden in islamitische landen dat er geen belemmeringen bestaan tegen donatie. De bijeenkomst werd georganiseerd door het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) en NIGZ-Donorvoorlichting. De Sjiietische Islamitische Raad Nederland (SIRN) stond achter de bijeenkomst. Het was de bedoeling om nu eens écht duidelijkheid te scheppen over de vraag of orgaandonatie wel geoorloofd is voor moslims.

‘Orgaandonatie is een netelig onderwerp in de islamitische wereld’, zo stelt NRC Handelsblad (30 januari 2006). Mogen moslims na hun overlijden donor van organen en/of weefsels zijn? Een vraag die binnen de gemeenschap zelf ook tot discussies leidt. Het is immers zaak om met het complete lichaam dat je door Allah is gegeven, ook weer bij hem te verschijnen na de dood.

Tijdens het symposium zetten enkele vooraanstaande moslimgeleerden uit Nederland hun opvattingen over orgaandonatie in relatie tot de islam uiteen. In zijn openingstoespraak stond minister Hoogervorst (Volksgezondheid, Welzijn en Sport; VWS) stil bij het grote belang van dit debat: ‘Het zou zeer helpen als u erop kunt wijzen dat orgaandonatie op grond van uw geloofsrichting over het algemeen toelaatbaar is en dat het is toegestaan een wilsbeschikking over orgaandonatie op te stellen. Een bijkomend argument is misschien nog dat orgaandonatie in veel islamitische landen een normale gang van zaken is.’ (VWS, 30 januari 2006). Hoogervorst herinnerde ook aan zijn uitlatingen van vorig jaar. Toen zei hij dat hij soms moeite had met mensen die wel een orgaan wilden ontvangen, maar niet wilden geven, onder wie ook moslims. De minister gaf toe dat het probleem niet zo zwart-wit is als hij destijds stelde (zie eerdere berichtgeving, 2005:2528-9).

Het CMO en de SIRN roepen hun achterban op een positieve houding aan te nemen tegenover orgaandonatie en donorregistratie, mits voldaan wordt aan de in Nederland geldende eisen: orgaandonatie moet noodzakelijk zijn voor patiënten die wachten op een donororgaan, er mag op geen enkele wijze sprake zijn van financieel gewin, het besluit om donor te worden dient in alle vrijheid genomen te worden, de wensen van de overledene moeten altijd gerespecteerd worden en de uitname- en transplantatieprocedures dienen met de grootste medische en sociale zorgvuldigheid plaats te vinden. De slotverklaring zal via moskeeën en islamitische organisaties worden verspreid.