gunstig effect, ook op de mantelzorgers*

Integratief reactiverings- en rehabilitatieprogramma voor psychogeriatrische patiënten

Onderzoek
Ton J.E.M. Bakker
Hugo J. Duivenvoorden
Jacqueline van der Lee
Marcel G.M. Olde Rikkert
Aartjan T.F. Beekman
Miel W. Ribbe
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A4049
Abstract

Samenvatting

Doel

De effectiviteit onderzoeken van een integratief reactiverings- en rehabilitatie(IRR)-programma op de ernst van multipele neuropsychiatrische symptomen bij psychogeriatrische patiënten en op de belasting van hun mantelzorgers.

Opzet

Open RCT.

Methode

Van de 168 deelnemers ontvingen 81 het IRR-programma en 87 reguliere zorg. Inclusiecriteria waren: a) een dementie, een amnestische of een andere cognitieve stoornis (DSM-IV); b) score ≥ 3 op de ‘Neuropsychiatric Inventory’ (NPI); c) Mini-mental state examination-score ≥ 18 en ≤ 27; d) Barthel-index ≥ 5 en ≤ 19. Primaire uitkomstmaten waren het aantal en de ernst van multipele neuropsychiatrische symptomen, gemeten met de NPI. Van de mantelzorgers werden de belasting en competentie gemeten. Metingen vonden plaats bij inclusie (T1), aan het eind van de behandeling (T2) en 6 maanden daarna (T3). Cohen’s d (Cd) werd berekend voor gemiddelde verschillen en er werd ‘random regression modelling’ (RRM) toegepast.

Resultaten

Aan het eind van de behandeling (T2) waren de symptomen sterker afgenomen in de IRR-groep dan in de controlegroep, zowel in aantal (verschil in NPI-score: 1,31; Cd: -0,53) als in ernst (11,16; Cd: -0,53). De algemene belasting en emotionele belasting van de mantelzorgers waren statistisch significant lager en in de IRR-groep was hun competentie sterker toegenomen. 6 maanden na het einde van de behandeling (T3) was het effect op de patiënten nog wel meetbaar, maar na correctie niet langer statistisch gecorrigeerd significant; de effecten bij de mantelzorgers waren verder toegenomen. Dit werd bevestigd met RRM.

Conclusie

IRR was effectiever dan reguliere belevingsgerichte zorg in het verminderen van zowel multipele neuropsychiatrische symptomen als de belasting van mantelzorgers. De competentie van mantelzorgers in de IRR-groep nam significant sterker toe. Wij bevelen aan om integratieve psychotherapeutische behandelmethoden op te nemen in de reguliere verpleeghuiszorg.

Auteursinformatie

*Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in American Journal of Geriatric Psychiatry (2011;19:507-20) met als titel ‘Integrative psychotherapeutic nursing home programme to reduce multiple psychiatric symptoms of psychogeriatric patients and caregiver burden: a randomized controlled trial’. Afgedrukt met toestemming.

Verpleeg- en Reactiveringscentrum DrieMaasStede, Argos Zorggroep, Schiedam.

Universitair Medisch Centrum St. Radboud, afd. Geriatie, Nijmegen.

Prof.dr. M.G.M. Olde Rikkert, klinisch geriater.

VU Medisch Centrum en EMGO Instituut, Amsterdam.

Afd. Psychiatrie: prof.dr. A.T.F. Beekman, psychiater (tevens GGZ Buitenamstel).

Afd. Verpleeghuisgeneeskunde: prof.dr. M.W. Ribbe, specialist ouderengeneeskunde.

Contact dr. T.J.E.M. Bakker (t.bakker@argoszorggroep.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: ZonMW verstrekte subsidie voor dit onderzoek.
Aanvaard op 4 januari 2012

Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Dementie
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties