Infectieziekten voor iedereen

Ooit was onze overmoed zo groot dat we dachten dat infecties overwonnen, of in ieder geval onder controle, waren. De geneeskunde zou er beter aan doen zich te richten op de strijd tegen kanker en hart- en vaatziekten. In 1969 verklaarde de 'Surgeon general' van de Verenigde Staten dat het tijd was 'to close the book on infectious diseases'. Niets is minder waar gebleken. Ondanks alle successen blijkt de mutatiekracht van levende organismen te zijn onderschat. Onder optimale omstandigheden kunnen bacteriën zich 1 maal per 20 minuten delen, en elke deling is weer een adaptatiestap. Vergelijk dat eens met het tempo van de introductie van nieuwe antibiotica en het is duidelijk dat de geneeskunde meer nodig heeft dan een pijplijn vol nieuwe potentiële antibiotica om de wedloop vol te houden.

Infectieziekten storen zich niet aan lands- of soortgrenzen. Het meest recente voorbeeld is het MERS-coronavirus, dat mogelijk wordt overgedragen door dromedarissen in het Midden-Oosten. Eerder al vlogen de virussen voor SARS en de Mexicaanse varkensgriep ons land binnen. Klimaatveranderingen leiden tot een naderbij komen van virussen zoals chikungunya en dengue, en van bacteriën zoals Francisella tularensis bij hazen. Het voorschrijfgedrag van artsen heeft geleid tot een sterk toegenomen antibioticaresistentie. Antibiotica-teams (A-teams) kunnen helpen om het antibioticumgebruik te beteugelen en de ziekenhuizen vrij te houden van MRSA en ESBL-producerende bacteriën. Onze minister van VWS zal eind juni in Den Haag een wereldtop voorzitten waarin het probleem van wereldwijd antibioticummisbruik eindelijk aan de orde komt. Menselijk gedrag leidt ook tot een toename van oude bekenden als bof, kinkhoest, mazelen, norovirus- en Salmonella-infecties, en nog tientallen andere infectieziekten. En ondertussen sterven nog steeds miljoenen mensen aan infecties in landen met minder geld.

Hoe zit het dan met de infectieziektebestrijding in Nederland? We hebben het Centrum Infectieziektebestrijding, de Vereniging voor Infectieziekten en de Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie, en bijna elk specialisme heeft een sectie of werkgroep die zich met infecties bezighoudt. Hoe informeren al deze professionals elkaar? Onder andere door prachtige artikelen te schrijven voor leden van de eigen beroepsgroep. En zo komen we bij het NTvG-Infectieziekten (NTvG-I). Het NTvG is een tijdschrift voor alle medici in Nederland, het NTvG-I wil dat ook zijn. Met het NTvG-I willen we een platform bieden voor iedereen die zich bezighoudt met het voorkomen of bestrijden van infectieziekten. De kennis over nieuwe vormen van diagnostiek, behandeling of preventie van infectieziekten moet niet beperkt blijven tot de kring van infectiologen en microbiologen, maar moet een weg vinden naar iedereen. Daarom ligt voor u het eerste nummer van het NTvG-I: infecties zijn voor iedereen!