Indicatiestelling voor palliatieve sedatie

Two male patients, aged 75 and 47 years, suffered from dyspnoea in the terminal phase of their disease, COPD and lung cancer, respectively. Both were given palliative sedation. The palliative consultation team was consulted when problems occurred. Although the Royal Dutch Medical Association issued a guideline on palliative sedation, the practice of administering palliative sedation is still complicated. Determining whether a symptom is ‘refractory’ and estimating the life expectancy is especially complex. A symptom is refractory when it causes unbearable suffering and conventional modes of treatment are not effective or timely. Knowledge of this guideline, early anticipation of possible scenarios and communication with the patient and his family contribute to good care. The palliative consultation team can help physicians with these decisions, preferably by starting at an early stage.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

Dames en Heren,

Palliatieve sedatie is een medische behandeling in de stervensfase bij ondraaglijke, onbehandelbare symptomen. In 2005 werd de KNMG-richtlijn ‘Palliatieve sedatie’ uitgebracht; in 2009 werd deze herzien om actuele ontwikkelingen op te nemen en enkele knelpunten te verduidelijken.1 In 2005 werd bij 8,2% van de stervende patiënten palliatieve sedatie toegepast.2 De indicatiestelling voor palliatieve sedatie blijkt in de praktijk complexer dan de richtlijn doet vermoeden. Bij toepassing van sedatie voelt 14% van de artsen zich onder druk gezet, voornamelijk door patiënten en naasten.3 Van de vragen die consultteams Palliatieve zorg voorgelegd krijgen, heeft 31% betrekking op palliatieve sedatie;4 de overige vragen gaan vaak over specifieke klachten, medicatie of de organisatie van zorg rondom de patiënt. Aan de hand van 2 casussen bespreken we deze indicatiestelling.

Patiënt A, een alleenwonende 75-jarige man die bekend was met terminale COPD, gebruikte vanwege dyspneu morfinedrank 20 mg…

Artikelinformatie

16 januari 2012

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A3696

Vakgebied

Auteursinformatie

Integraal Kankercentrum Nederland, Ondersteuningspunt Palliatieve Zorg, Nijmegen.

Drs. H.W.M. van Casteren, specialist ouderengeneeskunde (tevens: Stichting Kalorama, Hospice Bethlehem, Nijmegen); F.M. Mensink, verpleegkundige (tevens: Zorggroep Zuid Gelderland, specialistisch team, Nijmegen); drs. J.E.J. Fokke, arts (tevens: UMC St Radboud, Kenniscentrum Palliatieve Zorg, Nijmegen); drs. C.M.M. Veldhoven, huisarts (tevens: Huisartsenpraktijk Berg en Dal); H.L. Kodde, verpleegkundige.

Contact drs. H.W.M. van Casteren (m.van.casteren@kalorama.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld.
Aanvaard op 27 november 2011