Ieder pondje

…gaat door het mondje. Tja, daar valt moeilijk niet in te geloven. E is nu eenmaal mc² en de lichtsnelheid is niet onderhandelbaar. ‘Maar dokter, ik eet niets’ is daarom toch echt meer een perceptieprobleem dan iets anders. Waar ik wel van overtuigd ben, is dat je behept moet zijn met een beetje pech wil het overeten, dat we immers allemaal doen, tot overgewicht leiden. Zelf heb ik me grote delen van mijn leven bij elke maaltijd volgepropt tot ik buikpijn had en bleef ik maar dun.

Goed dan, we gaan afvallen. Recent was ik op een symposium waar lifestyle centraal stond en iedereen in de zaal daar ook helemaal voor ging. Elke presentatie ging over hoe belangrijk gezond leven was en hoe er soms geweldige resultaten worden bereikt. Nadat ik mij van de locatie van de nooduitgang had vergewist heb ik dat eerste volhartig beaamd, om te vervolgen dat leefstijlinterventie extreem ineffectief is (zie ook NTvG 2019; D3809). Tot op de dag van vandaag begrijp ik niet waarom de zaal mijn verhaal loeiend van enthousiasme aanhoorde. Het was echt gitzwart… ;-)

‘Het is simpel: eet minder en zet de verwarming lager’

Een aparte tak van de gezond-leven-‘wetenschap’ gaat niet over hoevéél je eet, maar wát je eet of in welk patroon. ‘Low carb’, ‘high carb’, laag vet of juist ketogeen, iets met macronutriënten, intermittent fasting, wel of geen ontbijt, ga zo maar door. Ik heb daar geen fiducie in. De theoretische aannames zijn meestal erg speculatief en regelmatig alleen onderzocht in muizen of de rondwormen. Als je wilt afvallen moet je minder calorieën innemen of er meer verstoken. Hoe moeilijk kan het zijn? Misschien dat het ene dieet sommige mensen meer motiveert tot lage calorie-inname dan het andere, maar dat is iets anders. In dit nummer bespreekt Yvonne van der Schouw een enorme meta-analyse van 121 gerandomiseerde trials en, inderdaad, het type dieet maakt eigenlijk geen fluit uit (D5217). Andere uitkomst: als je ermee stopt, verdwijnt het effect. ‘No shit, Einstein’, hoor ik mijzelf denken, en dat past wel weer aardig bij die E = mc².

Als je wilt afvallen en gezonder ouder wilt worden, moet je minder eten. Dat is het, niet meer en niet minder. Het wordt bevestigd door onderzoek in apen, onze direct voorgangers. Wat vermoedelijk ook helpt, is de verwarming een paar graden lager zetten. Je moet dan zelf meer energie verstoken om je warm te houden. E = mc². En dat komt dan weer goed uit met de gasprijs. Zo is alles weer rond en het leven heerlijk simpel.