Hyperventilatie: geen oorzaak van paniekaanvallen

To investigate the importance of hyperventilation in the pathogenesis of panic attacks.

Design

Descriptive.

Setting

The Jelgersma Outpatient Clinic at Oegstgeest and the University Hospital Leiden, the Netherlands.

Method

In 57 psychiatric patients with a panic disorder and 96 somatic patients with unexplained somatic complaints suggestive of hyperventilation, a Hyperventilation Provocation Test (HVPT) was conducted. Of the somatic patients, 33 had recently experienced a panic attack. During the test, various physiological and symptom criteria for the Hyperventilation Syndrome were assessed. Several measures for concomitant psychopathology were collected as well.

Results

No significant differences were found in physiological criteria for the Hyperventilation Syndrome between psychiatric patients with a panic disorder (PD) and somatic patients with (PA) or without (PA-) a recent panic attack . On all symptom criteria, however, PD and PA patients obtained comparable scores, while both groups scored higher than PApatients. On most measures for concomitant psychopathology, PD patients scored higher than PA patients, who on their part scored higher than PA- patients.

Conclusion

Hyperventilation is of secondary importance in the pathogenesis of panic attacks and an early diagnosis of panic attacks or panic disorder may be conducive to more adequate treatment.

Samenvatting

Doel

Het belang van hyperventilatie in de pathogenese van paniekaanvallen onderzoeken.

Opzet

Descriptief onderzoek.

Plaats

Jelgersmapolikliniek te Oegstgeest en Academisch Ziekenhuis te Leiden.

Methode

Bij 57 psychiatrische patiënten met een paniekstoornis en 96 somatische patiënten met onbegrepen lichamelijke klachten, mogelijk veroorzaakt door hyperventilatie, werd de hyperventilatie-provocatietest (HVPT) uitgevoerd. Van de 96 somatische patiënten hadden er 33 recentelijk een paniekaanval doorgemaakt. Verschillende fysiologische en symptoomcriteria voor het hyperventilatiesyndroom (HVS) werden bepaald. Bovendien werden uiteenlopende maten voor bijkomende psychopathologie afgenomen.

Resultaten

Er werden geen statistisch significante verschillen gevonden voor de fysiologische criteria van het HVS tussen psychiatrische patiënten met een paniekstoornis (PS) en somatische patiënten met (PA ) of zonder een recente paniekaanval (PA-). Voor alle symptoomcriteria daarentegen behaalden PS- en PA-patiënten vergelijkbare scores en scoorden beide groepen significant hoger dan patiënten met PA-. Voor bijkomende psychopathologie scoorden PS-patiënten meestal significant hoger dan patiënten met PA, die weer significant hogere scores behaalden dan patiënten met PA-.

Conclusie

Hyperventilatie is in de pathogenese van paniekaanvallen van ondergeschikt belang en het tijdig onderkennen van paniekaanvallen of een paniekstoornis bij patiënten met ‘hyperventilatie’-klachten kan een adequate behandeling bevorderen.