Het nut van fysieke training voor patiënten met hartfalen

Het klinisch beloop bij patiënten met hartfalen is de laatste 2 decennia in belangrijke mate verbeterd door een betere medicamenteuze behandeling en de introductie van interne defibrillatoren en resynchronisatietherapie. Hartfalen blijft echter een syndroom dat gepaard gaat met een zeer hoge morbiditeit en mortaliteit, en met een zeer matige kwaliteit van leven. Patiënten met hartfalen worden vaak geconfronteerd met een groot aantal leefstijlaanpassingen, zoals een zoutarm dieet, vochtbeperking, dagelijkse weging, minimalisering van de inname van alcohol, en stoppen met roken.1 Er ontbreekt duidelijk bewijs dat deze leefstijlinterventies ook tot een verbetering van de prognose leiden.

Inspanning bij hartfalen: de richtlijnen

Enkele decennia geleden werd patiënten met hartfalen iedere vorm van inspanning volledig afgeraden. Er heeft echter een omslag plaatsgevonden, waarbij hun momenteel wordt aangeraden om dagelijks lichte tot matige inspanning te verrichten. Maar wordt dit advies wel ondersteund door goede onderzoeksgegevens? In de recentste hartfalenrichtlijn van de European Society…