Het gebruik van een klinisch model als onderdeel van een veilige strategie voor de diagnostiek van longembolieën

Het is algemeen aanvaard dat objectieve diagnostiek noodzakelijk is bij patiënten bij wie een klinisch vermoeden van longembolie bestaat. Een ventilatie-perfusiescan is doorgaans het eerste onderzoek dat verricht wordt. Bij circa 50-60 van de patiënten heeft dit onderzoek echter geen diagnostische waarde en is vervolgonderzoek geïndiceerd.

Wells et al. ontwikkelden een model voor de inschatting van de kans op longembolieën op basis van klinische gegevens bij opname. Zij onderzochten vervolgens een diagnostische strategie, waarbij gebruikgemaakt werd van dit model, ventilatie-perfusiescintigrafie en seriële echografie van de beenvaten, op haar veiligheid bij het uitsluiten van longembolieën.1 In de 5 deelnemende centra werden opeenvolgende patiënten met een klinisch vermoeden van een acute longembolie geïncludeerd. Bij patiënten met een niet-diagnostische ventilatie-perfusiescan en een lage of gemiddelde kans volgens het klinisch model werd seriële echografie (dag 1, 3, 7 en 14) verricht. Indien de echografie-uitslag telkens normaal was, werd een longembolie als uitgesloten beschouwd en werden geen anticoagulantia gegeven. In totaal werden 1239 patiënten geëvalueerd. Van hen hadden 734 (59) een lage, 403 (33) een gemiddelde en 102 (8) een hoge kans op longembolieën volgens het model. De prevalentie van longembolieën in deze groepen was respectievelijk 3,4, 27,8 en 78,4. In totaal hadden 665 (54) een niet-diagnostische ventilatie-perfusiescan, een lage of gemiddelde kans en normale seriële echografie. Gedurende 3 maanden follow-up traden er in deze groep 3 (niet-fatale) longembolieën op (0,5; 95-betrouwbaarheidsinterval: 0,1-1,3).

Op grond van deze gegevens concluderen de auteurs dat het een veilig beleid is om longembolieën als uitgesloten te beschouwen bij mensen met een niet-diagnostische ventilatie-perfusiescan, een laag of gemiddeld resultaat met het klinisch model en normale seriële echografie.

Deze bevindingen zijn belangwekkend, doch enkele kanttekeningen zijn noodzakelijk. De prevalentie van longembolieën was aan de lage kant (17) en het onderzoek werd uitgevoerd in centra met veel ervaring op het gebied van de diagnostiek van veneuze trombo-embolieën. Het is daarom gewenst dat validering van de gevolgde aanpak plaatsvindt voor implementatie in de klinische praktijk.